چکیده:
شهرستان کلاردشت بهعنوان یکی از مقصدهای گردشگری کشور با نرخ رشد و جمعیتپذیری بالا نسبت به سایر نقاط استان و فاصله کم آن با مراکز جمعیتی بزرگ مانند تهران، دارای مشکلات محیط زیستی بسیاری مانند دفن زباله میباشد. قرارگیری یخچالهای طبیعی علمکوه، جنگلهای انبوه و سایر جاذبههای گردشگری در این منطقه، اهمیت چگونگی دفع زبالههای روستایی و شهری با توجه به وجود رودخانه مهم سردآبرود، محل و مدیریت آن را بهعنوان یک موضوع محیط زیستی روشن میسازد. با توجه به پارامترهای کلیدی در انتخاب محلهای دفن زباله، در این مطالعه از تجزیهوتحلیل فضایی جهت تعیین مناطق بهینه برای دفن زبالههای روستایی با استفاده از روش سلسله مراتبی تحلیلی (AHp ) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) انجامشده است. عوامل اصلی در انتخاب مکان مناسب دفن زباله عبارتاند از: عوامل طبیعی و عوامل انسانی، که هرکدام به چند زیر معیار تقسیم میشوند. در مرحله بعد، لایههای تهیه شده با توجه به استانداردهای موجود و قضاوت متخصصین طبقهبندی شدند. سپس از تحلیل سلسله مراتبی اهمیت وزنی معیارها حاصل شد و بر لایههای موجود در GIS اعمال شد. نتایج نشان میدهد که با پیادهسازی روش AHp در این منطقه تنها 09/1 درصد از منطقه موردمطالعه شرایط مناسبی برای محل دفن زباله است که با بررسیهای میدانی، این مکانها تایید میگردد.
Kelardasht city as one of the tourist destinations in the country with high growth rate and population absorption compared to the other parts of the province and due to its short distance from the large population centers such as Tehran has many environmental problems such as landfills. The presence of Alamkouh's natural glaciers, dense forests and other tourist attractions in this area highlights the importance of how to dispose the rural and urban waste, considering the important Sardabrood river, its location and management as an environmental issue. Considering the key parameters in the selection of landfills, the spatial analysis was performed to determine the optimum areas for the rural waste landfill using the Analytical Hierarchy Process (AHP) and Geographic Information System (GIS). The main factors in selecting the appropriate landfill site are: natural and human factors, each of which is subdivided into several sub-criteria. In the next step, the layers were classified according to the existing standards and the judgment of experts. Then, using a hierarchical analysis, the weight of the criteria was obtained and applied to the layers in the GIS. The results show that with the implementation of the AHP method in this area, only 1.09% of the studied area has an appropriate condition for the landfill, which is consistent with the field studies.
خلاصه ماشینی:
با توجه به پارامترهاي کليدي در انتخاب محل هاي دفن زباله ، در اين مطالعه از تجزيه وتحليل فضايي جهت تعيين منـاطق بهينـه براي دفن زباله هاي روستايي با اسـتفاده از روش سلسـله مراتبـي تحليلـي (AHP) و سيسـتم اطلاعـات جغرافيايي (GIS) انجام شده است .
با توجه به مباحث مطرح شده پژوهش حاضر با استفاده از سيسـتم اطلاعـات جغرافيـايي (GIS) و فرآيند تحليل سلسله مراتبي (AHP) به دنبال مکـان يـابي مناسـب دفـن زبالـه هـاي روسـتايي شهرستان گردشگرپذير کلاردشت است تا از اين طريق در راستاي حفظ ويژگـيهـاي طبيعـي منطقـه و سلامت ساکنان و گردشگران گام نهد.
اميني در پايان نامه کارشناسي ارشد خود تحت عنـوان مکـان يـابي دفـن مـواد زائـد جامـد شهري با روش هاي تحليل مختلف در GIS به مکان يابي محل دفن زباله در شـهر سـاري پرداختـه اسـت وي در اين تحقيق از دو روش بولين و فازي استفاده کرده است و در نهايت با در نظر گـرفتن معيارهـايي نظير: نقشه هاي توپوگرافي کاربري اراضي زمين شناسي فاصله از شهر و جاده و غيره سه نقطـه از شـهر را جهت دفن زايدات مناسب يافت که نقطه واقع در شمال شرقي شهر بهينه ترين مکـان جهـت دفـن مـواد زايد جامد شناخته است .
پناهنده و همکاران ١٣٨٨ در مقاله اي تحت عنوان کاربرد روش تحليـل سلسـله مراتبي AHP در مکان يابي جايگاه دفن پسماند شهر سمنان از فاکتورهاي اقتصادي، اجتمـاعي و محـيط زيستي براي بهره مندي استفاده نمودند و هر يک از فاکتورها را به صورت نقشه هـاي معيـار بـا اسـتفاده از روش تحليل سلسله مراتبي رتبه بندي کردند درنهايت محدوده مورد مطالعـه را بـه پهنـه هـايي در قالـب نامناسب مناسب بسيار مناسب تفکيک نمودنـد.