چکیده:
با بررسی یکی از سفینههای موجود نشان داده شده است که تصحیح دیوان سلطان ولد، یکی از بایستههای عرصه تحقیق و پژوهش به شمار میرود. در این پژوهش با اتّکا به سفینه حالت افندی ـ که در مقاله به طور مفصّل معرّفی شدهاست ـ غزلی نویافته از دیوان سلطان ولد معرفی شد. همچنین با استناد به نسخ معتبر دیوان سلطان ولد؛ غزلی دیگر معرّفی شد که این دو غزل در دیوان سلطان ولد به تصحیح اصغر ربانی (حامد) با مقدمه سعید نفیسی نیامدهاست. البتّه ذکر این نکته حائز اهمیّت است که سعید نفیسی، همانطور که در مقدّمه اشاره کرده، دیوان سلطان ولد را تصحیح نکرده، بلکه تصحیح ربّانی را در ایران چاپ کردهاست. همچنین ابیات فراوانی در این سفینه دیدهمیشود که از دیوان چاپی حذف شده است. در نهایت ذیل عنوانِ تصحیفِ «ک» و «گ» و سهوهایی در تصحیح به اشتباهاتی شاره شده که در دیوان چاپی اتّفاق افتاده است. با توجّه به نقدهایی که به دیوان چاپی سلطان ولد به تصحیح اصغر ربانی (حامد) با مقدمه سعید نفیسی وارد است، لزوم تصحیح دوباره دیوان سلطان ولد بیش از پیش آشکار میشود.
Sultan Valad is one of the gifted Persian poets, but unfortunately, his poems have not been precisely studied. It seems that the beauty of Sultan Valdchr('39')s Ghazals have been neglected in the light of radiance of his father. Like many other Persian texts, the Valda’s Divan does not yet have a reliable edition. By studying one of the existing poetry collection, we have shown that the edition of the Sultan Valad’s Divan is one of the essentials in the field of research. In this study, we have introduced two new Ghazals relying on the Afandi Collection, which we have described it in the article and two authentic manuscripts. We mentioned two Ghazals of Valad according to the old Afandi collection and manuscripts that were not in Valadchr('39')s Divan up to now. Valadchr('39')s Divan has edited by by Asghar Rabbani with the introduction of Saeed Nafisi. It is important to note, however, that Nafisi has not edited the Valadchr('39')s Divan, but has published Rabbani’s edition in Iran. There are also many verses in this collection that have been removed from the printed Divan. Finally, under the heading "K" and "G", we have referred to the mistakes that occurred in the printed Divan, also many verses are re-edited according to authentic manuscripts. Considering the criticisms of the printed Divan of Sultan Valadchr('39')s edited by Asghar Rabbani (Hamed) with the introduction of Saeed Nafisi, the necessity of re-edition of the Sultan Valadchr('39')s Divan becomes more evident.
خلاصه ماشینی:
در ایـن پژوهش پس از بررسی سفینه ای معتبر و اصیل از اشعار مولوی و سلطان ولد و با توجـه به دو نسخۀ خطی دیوان سـلطان ولـد بـه شـمارة ٥٥٢ و ٥٦٠، کـه هـر دو در کتابخانـۀ دانشگاه تهران نگهداری میشود، اشعار سلطان ولد و نقد دیـوان چـاپی وی بررسـی، و نتایج مطالعۀ این نسخ با آوردن غزلهای نویافته ، ابیات نویافته و تصحیح دوبـارة دوازده بیت از سلطان ولد (در ذیل دو عنوان تصحیف و سهو در تصحیح ) بیان شده است .
بنابراین تصحیف «ک » و «گ » یکی از مشکلات دیوان سلطان ولد اسـت کـه نمونه هایی از آن در ادامه خواهد آمد: ١-٤ غزل ٥١٥ سلطان ولد در چاپ سعید نفیسی با مطلع (دلبر من ، دلبر من آمد بـر من ) بیتی دارد که این گونه ضبط شده است : گویـد سـیمرغ گـرم هـر کـه نـزاد از شـکمم سوی کـه قـاف ابـد کـی شـود او هـم پـر مـن (سلطان ولد، ١٣٣٨: ٢٨٤) معنی بیت بـا توجـه بـه چـاپ سـعید نفیسـی بسـامان نیسـت .