چکیده:
گستردگی و پیشرفت فضای مجازی مانند سایر دستاوردهای بشر در کنار منافع غیرقابل انکار آن مشکلات و معایبی را نیز ایجاد می کند، از جمله راه اندازی و رواج بازی های قمار و شرط بندی اینترنتی در این فضاست. قمار یکی از انواع بازی های مخرب و خانمانسوز است که متاسفانه با عنوان فریبنده ورزش فکری بر مفاسد آن سرپوش گذاشته می شود و از نظر اسلام این بازی ناسالم از گناهان کبیره و حرمت آن از ضروریات دین و مقتضای ادله اربعه است. در این نوشتار با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای به بررسی ابعاد فقهی و نظریه های جرم شناسی و تدابیر پیشگیرانه این پدیده پرداخته می شود. نتایج این پژوهش نشان میدهد که قوانین حقوق ایران مانند مواد (705 تا 711 کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب ۱۳۷۵) قابل تعمیم به قمار اینترنتی می باشند و به دلیل نقاط افتراقی که بین شرط بندی و قمار وجود دارد مواد مربوط به قمار قابل تعمیم به شرط بندی نبوده لذا ماده 2 قانون تشدید ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری مصوب 1367 بر آن حاکم است. همچنین باید در نظر داشت که جرم انگاری تنها راه حل نیست بلکه جرم شناس باید مثل یک پزشک حاذق به علت یابی گرایش جوانان به قمار و به دنبال تدابیر پیشگیرانه باشد؛ چرا که پیشگیری همواره بهتر از درمان است.
The expansion and development of cyberspace, like other human achievements, in addition to it’s undeniable benefits, has created challenges and disadvantages, including the launch of Roman games in gambling and online betting in this space. Gambling is one of the most destructive and ruinous games, which unfortunately the corruption is being covered as a deceptive intellectual sport. In this writing, with the descriptive-analytical method and the use of library resources, the jurisprudential aspects and theories of criminology and the preventive measure of this phenomenon are examined. The results of this study show that Iranian law is as reliable as the articles (705 to 711 of the Islamic Penal Code (Punishment) approved in 1996) that may be available on the Internet, and therefore it’s openness between betting and gambling, the materials available on Betting is not reliable. Article 2 Law on Intensification of Bribery, Embezzlement and Fraud approved in 1988 of governs it. It should also be kept in mind that criminalization is not the only solution, however he should act like a physician, and a competent physician, to figure out the tendency of young people to gamble and seek preventive measures; because prevention is better than cure.
خلاصه ماشینی:
نتایج این پژوهش نشان میدهد که قوانین حقوق ایران مانند مواد (705 تا 711 کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب ۱۳۷۵) قابل تعمیم به قمار اینترنتی می باشند و به دلیل نقاط افتراقی که بین شرط بندی و قمار وجود دارد مواد مربوط به قمار قابل تعمیم به شرط بندی نبوده لذا ماده 2 قانون تشدید ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری مصوب 1367 بر آن حاکم است.
هرچند در این مورد نظرات فقها با هم متفاوت است چرا که برخی صرف آلات قمار را در تعریف قمار کافی می دانند بدون آن که شرط بندی را در تعریف آن لازم بدانند اما بیشتر فقها برد و باخت را در تعریف قمار شرط می دانند و کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب ۱۳۷۵ نیز بر این مسئله تاکید دارد.
طبق کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب ۱۳۷۵ در این مورد چنین برداشت میشود که با تفسیر مضیق و اصل تفسیر به نفع متهم کیفر این جرم شامل قماربازی همراه با برد و باخت میشود و طبق نظریه اداره حقوقی قوه قضائیه قمار بدون قصد بردن پول یا مال مشمول حکم قماربازی نیست (کشاورز،۱۳۷۶، ۱۲۱).
طبق ماده 705 کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب ۱۳۷۵ قانونگذار وسیله قمار را در معنای عام گرفته و به صورت مطلق آورده و موارد استثناء شده آن نیز در ماده ۶۵۵ قانون مدنی که شامل دوانیدن حیوانات سواری، شمشیرزنی و تیراندازی آمده که شرط بندی در آن تصریح به جواز گردیده است.
طبق کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب ۱۳۷۵ و نظریه اداره حقوقی قوه قضائیه این قسم از قمار به دلیل آن که قصد تحصیل مال و برد و باخت را به دنبال ندارد، جرم نیست (زراعت،۱۳۹۴،ج۲، ۵۲۳).