چکیده:
شریفآباد اردکان یزد، حدود قرن هشتم هجری، با دو روستای مجاور خود، احمدآباد و ترکآباد، مثلثی تاثیرگذار بر حیات دینی زرتشتیان را تشکیل دادند. این تاثیرگذاری نتیجۀ مهاجرت موبد موبدان و گروه موبدان همراه طی همین قرن از فارس به این خطه بوده است. با تحقیق پیش رو این نتیجه حاصل آمد که با سکونت دستکم دو خاندان از موبدان در شریفآباد، آنها سه وظیفۀ مهم را بر عهده گرفتند، نخست نگاهبانی از آتش مقدس که همراه موبد موبدان از فارس و آتشکدۀ آذر فرنبغ به شریفآباد آورده شده بود، دوم نسخهبرداری از نسخ خطی متون اوستایی که خود اکنون نسخ کهن و قدیمی به شمار میروند و سوم پاسخگویی به پرسشهای فقهی همکیشان پارسی خود در هندوستان. برای رسیدن به این کارکردِ مهم موبدان شریفآباد، علاوه بر بررسی متون و مقالات متعدد مرتبط، دفتر قدیمی صورتجلسات انجمن ناصری شعبۀ شریف آباد و دفتر صورتجلسات دهههای گذشته مورد بررسی دقیق قرار گرفت. با کاوش و جستجو در دفتر کهن موقوفات و اسناد و مدارک خاندان موبدی و کدخدایان پیشین روستا اطلاعات مهمی به دست آمد و در این راستا با پرسش از کهنسالان شریفآبادی نکات غامض مرتفع گردید. به تبع این جستجوها علاوه بر یافت شدن دفتر کهن موقوفات روستا، با شناسایی خانههای قدیمی موبدان، مکان احتمالی کتابت یکی از کهنترین نسخ اوستای جهان (نسخۀ 976) معرفی گردید.
Around the eighth century AH, three villages in the Ardakan region of Yazd: Sharifabad, Turkabad, and Ahmadabad, which were close together, greatly influenced the religious life of Zoroastrians. This influence was the result of the migration of Mubedan-e-Mubed and their servants from Fars to this region. As a result of research, it was determined with the migration of two families of Mubedan to this area, they took on important religious duties. These were their three main tasks and roles: first guarding the holy fire, they had brought this fire with them from the Azar-Faranbaγ temple in Fars. Second, duplication of old manuscripts of Avestan texts. Transcribed versions are now considered old versions themselves. Third, answering the religious questions of the Zoroastrians of India. In addition to reviewing numerous texts and articles, the administrative documents of the Naseri Association of Sharifabad branch in different decades were carefully examined in this study. By examining the old documents of endowments and documents of Mubedan and the former chiefs of the village, important information was obtained. In this regard, the ambiguities were resolved by asking the elderly people of Sharifabad. Also, by identifying the old houses of the Mubedan, a possible place of transcription of the Avesta was found. This is one of the oldest versions of the Avesta in the world (version 976).
خلاصه ماشینی:
از وظایف دیگر این موبدان پاسخگویی به پرسش های فقهی پارسیان همکیش آنان در هند و نیز کتابت نسخ اوستایی بود که در بیشتر موارد همراه پاسخهای مذکور که به روایت (١٠) و روایات مشهورند به هند فرستاده میشدند، اما عصر روایات از سال ٨٤٧ یـزدگردی[٨٥٧ خورشیـدی]، زمـان رسیـدن نریـمان هـوشنگ بهروچـی بـه شرف آباد(شریف آباد) یزد و بردن روایت معروفش به هند در ٨٤٨ یزدگردی آغاز میشود و با روایت ایتهوتر(١١) در ١١٤٢یزدگردی[١١٥٣خورشیدی] این عصر پایان میپذیرد، به دیگر سخن ، از میانۀ سدۀ نهم تا میانۀ سدۀ دوازدهم یزدگردی این دورۀ روایت بری حدود چهارصد سال را دربرمیگیرد (دالوند، ١٣٩٦: ٤٤) در این بازۀ زمانی، بر طبق اسناد و مدارک موجود، موبدان شریف آباد نقش تعیین کننده ای داشته اند، از جمله در جلد دوم کتاب روایات داراب هرمزدیار، در این خصوص آن جا که به ذکر جماعت دستوران شریف آباد میپردازد، اسامی دستور ماونداد هوشنگ ، دستورخره مند سیاوخش ، دستور کیخسرو سیاوخش ، دستور بهرام ماونداد، دستور جاماسب ، دستور خسرو ماونداد، دستور آذرباد، دستور نوشیروان ، دستور آینه سر خره مند، دستور ماونداد، به چشم میخورد )٤٦٠ :٢ vol ,١٩٢٢ ,Unvala)، در همین کتاب آمده است ، هنگامی که دستور فریدون مرزبان به سال ٩٩٦یزدگردی (١٠٠٦خورشیدی) در شعری، دستوران و هیربدان ایران را برای پارسیان هندوستان معرفی میکند، از ٢٥ دستور و هیربد شریف آبادی نام میبرد )١٥٢ :Ibid)، سلسله انساب موبدان در وقف نامه های موقوفات به جامانده از موبدان شریف آباد، قابل احصا و برشماری است ، در روزگار کنونی زمین های زیادی وجود دارد که جدای از مردم عادی، طبقه موبدان وقف کرده اند و با مهاجرت موبدان از شریف آباد، بیشتر این موقوفات هنوز برجاست و از محل درآمدهای آن در یزد، تهران و حتی خود شریف آباد به نیت واقف عمل میشود و نکته اینجاست که این موقوفات در دفتر صورت جلسات انجمن ناصری شعبۀ شریف آباد که بعدا به انجمن زرتشتیان شریف آباد تغییر نام داد، قابل ردیابی و دو موقوفۀ بزرگ دستور بخت آفرین و دستور بندار (دو خاندان موبدی شریف آباد) در طی عمل به نیت واقف در خصوص وقف عام به تولیت انجمن مذکور در دفتر صورتجلسات این انجمن از سنه ١٣٢٠ خورشیدی به این سو مورد یادکرد سالیانه است ، همچنین در دفتر قدیمی موقوفات شریف آباد به وقفیات دستور زراتشت دستور جاماسب ، دستور بندار دستور رستم دستور مهربـان و دستور بهـرام دستور ماونداد برمیخوریم که عمل به وقف آن هنوز پابرجاست .