چکیده:
اعتکاف یعنی گوشه نشینی که برای رضایت خداوند متعال صورت می گیرد. اعتکاف درسیره انبیاء، معصومین و اولیاء الله بسیار پسندیده و شایسته است که سفارش فراوانی به آن شده است و زمان خاصی برای این کار وجود ندارد اما در ایامی خاص می باشد که دارای اجر بیشتری است و اعمال خاصی دارد که مهمترین آنها روزهداری می باشد.اعتکاف بستر مناسب اندیشه ، تفکر و خردورزی است. اعتکاف توقفی ناآگاهانه در مسجد نیست، درنگ و مکث کردن و «حبس خویشتن» در مسجد، بدون عشق به عبادت و قصد قربت نیست. اعتکاف از جمله عبادت های مستحب است که در آن، فرد برای مدت مشخص (دست کم سه روز) در مسجد می ماند و روزه می گیرد. ارکان این عبادت، اقامت در مسجد و روزه می باشد و اعتکاف زمان مخصوصی نیز ندارد. این عمل به لحاظ فلسفی آثار فردی و اجتماعی کثیری دارد که یکی از تأثیرات آن، سوق دادن جامعهی اسلامی به سوی کمال است. اعتکاف در ادبیات چنان رسا و گویا بیان شده است که این عمل را مرحله ای از سیر وسلوک الهی می شمارد.
خلاصه ماشینی:
دين انسان ساز اسلام ، فکر جدايي از زندگي دنيا، گوشه نشيني و کناره گيري از مردم و رهبانيت را باطل و ناپسند اعلام کرده است اما اعتکاف را به عنوان فرصتي براي بازگشت به خويش و خداي خويش قرار داده تا کساني که از هياهو و جنجال هاي زندگي مادي خسته مي شوند، بتوانند چند صباحي با خداي خود خلوت کنند و توسط ارتباط جان و روح خود با خالق هستي با ايمان و اعتقادي راسخ به سوي سعادت دنيا و آخرت گام بردارند.
( پيام به مناسبت آغاز سال ١٣٧٥ـ دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آيت الله العظمي خامنه اي) در ايام اعتکاف در ماه مبارک رجب ، در بسياري از مساجد سراسر کشور، جوانان ما، زنان و مردان از قشرها و سنين مختلف رفتند و در مسجد ماندند؛ سه روز روزه گرفتند و با خدا مأنوس شدند.
جدال بر سر مسائل ديني يا دنيوي، به قصد غلبه کردن بر طرف مقابل و اظهار فضيلت ؛ در مورد چيزهايي که بر معتکف مکروه است ، بايد به طور کلي بگوييم : پرداختن به امور دنيوي و مطالعات مربوط به آن مکروه است )توضيح المسائل مراجع ، ج ٢، ص ٨٠٤ ، ملحقات رساله آيت الله مکارم شيرازي ) ج ) مبطلات اعتکاف طبق نظر مراجع معظم تقليد آيات عظام امام ، خامنه اي و فاضل : هر کاري که مبطل روزه است و نيز تماس و آميزش (هرچند در شب باشد)، اعتکاف را باطل ميکند و بنابر احتياط واجب ، انجام دادن ساير محرمات اعتکاف نيز مبطل اعتکاف است .