چکیده:
غایب مفقودالاثر کسی است که از غیبت او مدت زیادی گذشته باشد و از او به هیچ وجه خبری نباشد. در فقه امامیه و قانون مدنی ایران زوجه شخص غایب مفقودالاثر حقوق و تکالیفی دارد از جمله نفقه که یکی از حقوق مالی زوجه است. موضوع این پژوهش بررسی نفقه زوجه غایب مفقودالاثر است که تأثیر زیادی بر حقوق غیر مالی او دارد. در این مقاله سعی شده است که استحقاق زوجه غایب مفقودالاثر بر نفقه و وضعیت او در مدت غیبت و حتی پس از طلاق و در مدت عده و پس از انقضای عده به صورت تطبیقی در فقه امامیه و حنفی و در حقوق موضوعه دو کشور ایران و افغانستان بررسی شود تا هم وضعیت زوجه از نظر تعلقگرفتن نفقه بر او مشخص شود و هم با مقایسه تطبیقی بین دو کشور، نقاط ضعف و قوت هر یک روشن شود.
خلاصه ماشینی:
در این مقاله سعی شده است که استحقاق زوجه غایب مفقودالاثر بر نفقه و وضعیت او در مدت غیبت و حتی پس از طلاق و در مدت عده و پس از انقضای عده به صورت تطبیقی در فقه امامیه و حنفی و در حقوق موضوعه دو کشور ایران و افغانستان بررسی شود تا هم وضعیت زوجه از نظر تعلق گرفتن نفقه بر او مشخص شود و هم با مقایسه تطبیقی بین دو کشور، نقاط ضعف و قوت هر یک روشن شود.
هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی حقوق ایران و افغانستان و همچنین فقه امامیه و حنفیه و بیان نظرات فقها و بررسی آنها و ذکر ادله حقوق دانان درباره نفقه زوجه غایب مفقودالاثر است تا بتواند زمینه ای برای تحقیقات گسترده تر در این مورد فراهم کند.
نفقه در اصطلاح بیشتر فقهای امامیه عبارت است از تأمین نیازهای زندگی زن و سایر افراد واجب النفقه آن گونه که به آن نیازمند هستند از خوراک ، پوشاک ، مسکن و سایر نیازمندی های زندگی زن و سایر افراد واجب النفقه که وظیفه مرد است )اسدی حلی ، ١٤١٠، فاضل هندی ، ١٤١٦، ٥٦٣/٧-٥٦٨؛ نجفی ، ١٤٠٤، ٣٣٠/٣١؛ عاملی ، ١٤١٠، ٤٥٥/٨؛ طباطبایی حکیم ، ١٤١٠، ٣٠٢/٢؛ خویی ، ١٤١٠، ٢٨٧/٢، علامه حلی ، ١٤١٣، ١٠٤/٣-١٠٦؛ موسوی خمینی ، بی تا، ٣١٥/٢(.
)محقق حلی ، ١٤٠٨، ٢٨/٣( شهید ثانی می فرماید: اگر زن شخص مفقود از حاکم تقاضای طلاق و جدایی کند حاکم برای وی مدت چهار سال ضرب الأجل تعیین میکند و در این مدت چهار سال نفقه زن باید تأمین شود، هر چند که حیات و زندگی وی معلوم شود.