چکیده:
یکی از آموزههای اهلبیت (علیهم السلام) در بیان معارف قرآن کریم، گشودن دریچهای نو و هماهنگ با زمان به نام تأویل است. آیات قرآن افزون بر آنچه از ظاهر آنها استفاده میشود، دارای تأویلاند و بهترین راه دستیافتن به تأویل قرآن از طریق اهلبیت(علیهم السلام) میباشد؛ زیرا طبق حدیث ثقلین، اهلبیت(علیهم السلام) عدل قرآن بهشمار میروند. در بسیاری از روایات تفسیری اهلبیت(علیهم السلام) به تأویل آیات قرآن پرداخته شده است. این پژوهش در پی یافتن پاسخ به این پرسش است که در روایات تفسیری سوره هود چه نوع تأویلاتی نسبت به امامعلی(ع) صورت گرفته است. در این راستا، روایات تأویلی مرتبط با امام علی(ع) از بین روایات تفسیری سوره هود استخراج گردید و با روش توصیفی- تحلیلی مشخص شد که چهار نوع تأویل در اینروایات درباره آن حضرت وجود دارد که عبارتاند از: معنای باطنی آیه، مصداق باطنی آیه، مصداق آیه در گذر زمان (جری و تطبیق) و مصداق اتمّ اطلاق یا عموم آیه.
One of the teachings of the Ahl al-Bayt in expressing the knowledge of the Holy Qur'an is opening a new window in harmony with time called interpretation. The verses of the Qur'an, in addition to what their appearance is used, have interpretations and the best way to achieve the interpretation of the Qur'an is through the Ahl al-Bayt. Because according to the hadith al-Thaqalayn, the Ahl al-Bayt (Peace be upon them) are considered to be as the justice of the Qur'an. In many explanatory narrations of Ahl al-Bayt, the verses of the Qur'an have been interpreted. This study seeks to find the answer to the question of what kind of interpretations have been made towards Imam Ali in the explanatory narrations of Surah Hud. In this regard, interpretive narrations related to Imam Ali were extracted from the explanatory narrations of Surah Hud, and by using descriptive-analytical method, it was determined that there are four types of interpretations in these narrations about that Imam, which include the internal meaning of the verse, the internal instance of the verse, the instance of the verse over time (Jari and intibaq) and the instance of the whole application or the generality of the verse.
خلاصه ماشینی:
انواع روایات تأویلی سوره هود درباره امام علی (علیه السلام) محمدهادی قهاری کرمانی 1 تاریخ دریافت: 27/11/1399 تاریخ پذیرش: 26/4/1400 چکیده یکی از آموزههای اهلبیت (علیهم السلام) در بیان معارف قرآن کریم، گشودن دریچهای نو و هماهنگ با زمان به نام تأویل است.
در این راستا، روایات تأویلی مرتبط با امام علی (علیه السلام) از بین روایات تفسیری سوره هود استخراج گردید و با روش توصیفی- تحلیلی مشخص شد که چهار نوع تأویل در اینروایات درباره آن حضرت وجود دارد که عبارتاند از: معنای باطنی آیه، مصداق باطنی آیه، مصداق آیه در گذر زمان (جری و تطبیق) و مصداق اتمّ اطلاق یا عموم آیه.
مصداق اتمّ اطلاق یا عموم آیه در روایات تفسیری سوره هود از اینگونه تأویل درباره امام علی (علیه السلام) وجود دارد که به نقل آنها میپردازیم.
طبق تفسیر یادشده، عبارت «مَنْ کانَ عَلی بَیِّنَةٍ مِنْ رَبِّهِ وَ یَتْلُوهُ شاهِدٌ مِنْهُ» در آیه، مطلق است؛ ولی در روایت بالا، عبارت «مَنْ کانَ عَلی بَیِّنَةٍ مِنْ رَبِّهِ» به رسول خدا(صلی الله علیه وآله) و واژه «شاهِدٌ» به امام على (علیه السلام) تأویل شده است؛ پس تأویل در این روایت از نوع بیان مصداق اتمّ اطلاق آیه بهشمار میرود.
چهار: رسول خدا(صلی الله علیه وآله) درباره آیه 17 سوره هود (أَفَمَنْ کانَ عَلى بَیِّنَةٍ مِنْ رَبِّهِ وَ یَتْلُوهُ شاهِدٌ مِنْهُ) فرمود: من دلیل آشکاری از پروردگار خویش دارم و علی (علیه السلام) شاهد و گواه من از جانب خدا است (ابنطاووس، ۱۴۰۰ق، ج۱، ص۷۹).