چکیده:
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی آثار اجتماعی- فرهنگی و سیاسی تداوم اجرای بومی گزینی از منظر مدیران و صاحبنظران آموزش عالی شامل کارشناسان حوزههای ستادی آموزش عالی، معاونان آموزشی و دانشجویی- فرهنگی دانشگاهها اعم از دانشگاههای تابعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اجرا شده است. این پژوهش از نوع تحقیقات پیمایشی بوده و جامعه آماری آن شامل خبرگان صاحبنظر در امور آموزشی بود که 79 تن از آنها به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شده و با استفاده از پرسشنامه مورد ارزیابی قرار گرفتهاند. روایی پرسشنامه به روش محتوایی (CVR) و پایایی آن با آزمون آلفای کرونباخ ارزیابی شد. دادهها به وسیله نرمافزار تحلیل دادههای کمی (spss) و آزمونهای تحلیل واریانس و تفاوت میانگین دوگروهه تحلیل شده است. بدین لحاظ، یافتههای این پژوهش در بعد توصیفی نشان دادند که از میان کل پاسخگویان (79 نفر)، حدود 34 درصد با سیاست بومیگزینی، موافق و 66 درصد با این سیاست یا روش مخالف هستند. پاسخگویانی که در سازمانهای وزارت علوم، سمت مسئول یا کارشناس داشتند، هیچ یک موافق با سیاست بومیگزینی نبودند. همچنین 43 درصد از پاسخگویان در دانشگاههای وزارت علوم، مخالف طرح بومیگزینی دانشجو و 59 درصد از اعضای هیئتعلمی دانشگاههای علوم پزشکی موافق شیوه بومیگزینی بودند. برای اطمینان از واقعی بودن نسبتهای مذکور، آزمون خیدو میان دو متغیر نگرش به بومیگزینی وابستگی سازمانی انجام گرفت که مقدار این آزمون (43/13) در سطح 95 درصد اطمینان نتایج بهدستآمده را تأیید کرد. از مهمترین پیشنهادهای این پژوهش، تأسیس قطبهای دانشگاهی در شهرهای بزرگ و تمرکزبخشی به رشتههای دانشگاهی بهمنظور ایجاد برخی شهرهای دانشگاهی است.
The purpose of this study was to assess the socio-cultural and political effects of the continuation of native selection from the perspective of higher education administrators and experts, including experts from the headquarters of higher education, university assistants and educational and student-cultural departments, including universities affiliated to the Ministry of Science and Ministry of Health and Medical Education. This research is a survey research and its statistical community includes experts in educational affairs that 79 of them were selected through purposeful sampling and were evaluated using a questionnaire. Validity of the questionnaire by content method (CVR) and its reliability was assessed by Cronbach's alpha test. To analyze the data, quantitative data analysis software (SPSS) and variance analysis and mean difference between two groups have been used. In this regard, the findings of this research in the descriptive dimension showed that among the total number of respondents (79), about 34% agree with the policy of indigenization, and 66% oppose this policy or method. Respondents who worked in the Ministry of Science, responsible or expert positions, did not agree with non-nominal policies. Also, 43% of the respondents at the universities of the Ministry of Science are opposed to the natively selection of students and 59% of the faculty members of the medical universities agree native selection of students. In order to ensure the realities of these ratios, a chi-square test was conducted between the two variables of native selection of students and organizational affiliation, which confirmed the value of this test (43.13) at 95% confidence level. The most important suggestions of this research are: The importance of diversifying the tribes and multicultural campuses of the universities, the exclusion of indigenous peoples from the provincial, regional and polar states and the application of indigenous choices and fairer distribution of deprived areas.
خلاصه ماشینی:
در مقابل ، مخالفان اجراي طرح بوميگزيني بر ايجاد فاصله علمي و آموزشي ميان مرکز و پيرامون ، کاهش عدالت آموزشي و ايجاد محروميت آموزشي براي استعدادهاي برتري که ميخواهند در دانشگاه هاي برتر ادامه تحصيل دهند، محروميت دانشجويان نخبه از تجربه تحصيل در دانشگاه هاي بزرگ ، زيان رساندن به وحدت و انسجام ملي و رشد حرکت هاي واگرايانه به ويژه در استان هاي مرزي، جلوگيري از فرصت خودسازي و رشد استقلال فردي دانشجو، کم توجهي به تعاملات فرهنگي بين دانشجويان مناطق مختلف کشور که باعث رشد فرهنگي و تعلق ملي دانشجو ميشود، تأکيد دارند و معتقدند که اين شيوه باعث رواج و گسترش زبان هاي محلي و انزواي زبان ملي (فارسي) در دانشگاه هاي استان هاي مرزي شده است (همان ، ص ٩-١٠).
بر اين اساس ، پرسش اصلي پژوهش عبارت است از اينکه ؛ * چه تفاوت هايي در نگرش کارشناسان و معاونان دانشگاه هاي تابعه وزارت علوم و وزارت بهداشت درباره آثار اجتماعي، فرهنگي و سياسي تداوم اجراي سياست بومي گزيني دانشجويان در آموزش عالي وجود دارد؟ مباني نظري و پيشينه پژوهش هانتينگتون (١٩٨٧) با بررسي نظريه هاي توسعه به سه فرضيه اساسي اشاره کرده است : الف - فرضيه همسازي ميان هدف ها (رشد هم زمان طولي و عرضي هدف ها در جامعه )؛ ب - نظريه هاي هم ستيزي (وجود تعارض ميان هدف هايي مثل رشد و عدالت يا رشد و آزادي)؛ ج - نظريه تلفيقي (انتخاب هدف ها و خط مشيهاي تلفيقي و اولويت دار).
نتايج پژوهش مهرعليزاده و همکاران (١٣٩١) نيز نشان ميدهد که طرح بوميگزيني دانشجو با توجه به اينکه امکانات آموزشي در سراسر کشور با تهران و دانشگاه هاي بزرگ فاصله معني داري دارد، بر خلاف عدالت آموزشي است و اين مطلب سبب کاهش سطح عملي دانشگاه ها و آموزش عالي ميشود.