چکیده:
الگوی اقتصاد مقاومتی یک الگوی اسلامی، با توجه به ظرفیتها، توانایی ها، منابع مالی و انسانی است که در صدد پوشش نقاط ضعف جامعه و از طرفی دیگر توانایی اتکا بر نقاط قوت اقتصاد داخلی می باشد، در این راستا، تحقق پیدا می کند که نیت، عمل و وسیله ی رسیدن به اهداف اقتصادی، در جهت منافع مسلمین باشد و بر اساس قاعده ی نفی سبیل می بایست راه های سلطه اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی، کشورهای اجنبی بر ممالک اسلامی مسدود شود، لذا ما در این تحقیق از یک سو به بررسی قصد و نیت در عقود در راستای مقاصد شارع پرداخته و از سوی دیگر به تهدیداتی که ازجانب کشورهای سلطه گر بر اقتصاد کشورهای اسلامی می تواند وارد شود با توجه به بیانات مقام معظم رهبری و حضرت امام خمینی (ره) پرداخته ایم، تا طرق سوء استفاده و نقاط ضعف پوشش داده شود و جامعه اسلامی اقتصادی مقاوم در برابر تهدیدات دورنی و بیرونی(اجنبی) داشته باشد.
خلاصه ماشینی:
اينکه در قاموس المحيط گفته مکر ، خديئه ، و در صحاح آمده مکر ،احتيال ، و خديعه هر دو معناي غالب را در نظر گرفته اند)(دهخدا، ١٣٨٨ش ، ج ١٧: ٦٧) ٢- خدعه ، خدعه از لحاظ معنايي با مکر و حيله ، نيت بد داشتن ، نيرنگي که در جنگ بکار مي رود، خداع و مخادع يعني حيله گر و حقه باز و خديع به معناي کسي است که در دوستي به او اعتماد نمي توان کرد (ابن منظور، همان ، ج ٨ : ٦٣) «کلمه خدعه ، کلمه اي است قرآني، هم معنا با حيله ، و مشتقات آن که ٨ بار در آيات مختلف بکار رفته است » (عبدالباقي، ١٣٦٤ق : ٢٢٧) همچنين در لغت نامه دهخدا آمده است «خدعه به معني مکر و فريب است و خديعه به معني خدعه ، مکر و حيله مي باشد که خدايع جمع خدعه است (دهخدا، ١٣٣٨ ش ، ج ٤: ٣٠٦) ٣-کيد، کيد هم همانند مکر هم بصورت مثبت و هم به صورت منفي در، ممدوح و مذموم ، در اهل لغت آمده است اما آنچه به ذهن متبادر مي شود همان معناي مذموم آن در درجله اول مي باشد، کيد، نيرنگ ، تزوير، بدسگالي، وکيدي از روي مکر و حيله ، (سياح ، پيشين : ١٧٧٠) «کيد نوعي حيله است که گاهي مذموم وگاهي ممدوح است هرچند در مذموم بيشتر است بهتر است آنرا در ممدوح بودن ، تدبير معنا کنيم مثل «کذالک کدنا ليوسف » (يوسف ٧٦) (راغب اصفهاني، ١٣٨٧ش : ٢٥) از آنچه بيان شد به وضوح قابل روئيت است که تمامي نيات و اعمالي که در آن مکر، خدعه و حيله و امثال آن به معناي مذموم بکار رفته باشد وبا روح شريعت سازگاري نداشته باشد به لحاظ اسلام باطل و عمل به آن حرام مي باشد لذا، هنگامي که با رويکرد جامعه شناختي به اين واژه ها و نوع آسيب هايي که مي توانند به جامعه مسلمين وارد کنند نگاه شود در مي يابيم کليه ي فريبهايي که منجر به آسيب اقتصادي به نظام اسلامي شود نه تنها از درجه ي اعتبار ساقط است بلکه عقوبت الهي نيز خواهد داشت در اين راستا کليه ي حيلي که تحت عنوان فرار از ربا صورت مي گيرد و ضربه به نظام اقتصادي ممالک اسلامي وارد مي نمايد باطل و حرام مي باشد مويد اين نظر ، بيانات معمار بزرگ انقلاب اسلامي حضرت امام خميني (ره ) همسو با برخي از ديگر فقهاي اماميه در منع استفاده از حيل ربا مي باشد.