چکیده:
آیه 43 سوره نور از آیات چالشی قرآن کریم است که به یکی از مسائل علوم طبیعی میپردازد و مفسران درباره عبارت (و ینزّل من السّماء من جبال فیها من برد) در آن، تفاسیر مختلفی ذکر کردهاند و برخی نیز به وجه علمی بودن آیه اشاره داشتهاند. آنچه حائز اهمیت است پاسخ به این پرسش است که آراء مفسران در ذیل آیه چیست و آیا آراء مذکور یا یکدیگر قابلجمع است؟ پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و اسناد کتابخانهای، حاکی از آن است که علت این تفاوت دیدگاهها به نوع برداشت مفسران از معنای واژه «جبال» برمیگردد. همچنین نویسندگان با تحلیل دیگر آیات هم موضوع و معنای لغوی واژه «جبال»، سعی بر آن داشتند که تفسیر آیه تبیین گردد. بر اساس یافتهها، این تعدد اقوال تفسیری، بدوی است و از جهت سلایق متفاوت در توجه به وجوهات مشترک در کوه و ابر است و میتوان همه تفاسیر را در یک نظر جمع کرد با این بیان که همگی بر پدید آمدن تودههای ابر شبیه به کوه مشترکاند.
Verse 43 of chapter of Noor is one of the challenging verses of the Holy Quran which deals with one of the issues of natural sciences. The commentators have mentioned different interpretations about the phrase {Wa yunazzilu minas sema’ei min jibalin fiha min barad…} [He sends down of the clouds that are like mountains wherein is hail] and some of them have pointed out the scientific aspect of the verse. What is important is the answer to the question that, what are the opinions of the commentators under the verse and is it possible to assemble the opinions of them under a single umbrella? The present study, using descriptive-analytical method and library documents, indicates that the reason for this difference of views is due to the type of interpreters' perception of the meaning of the word "mountain". The authors also tried to explain the interpretation of the verse by analyzing other verses on the same subject and the literal meaning of the word "jibal". According to the findings, this multiplicity of interpretive views is primitive and is due to different tastes in terms of commonalities in the mountains and clouds, and all interpretations can be summarized in one opinion, by stating that they all have in common the formation of cloud-like masses of mountains.
خلاصه ماشینی:
اما در این پژوهش به روش توصیفی ـ تحلیلی، نگارنده بر این امر اهتمام دارد که تفاسیر مختلف آیه را به شکل دستهبندی ارائه کند و نشان دهد که آیا تفاسیر متعدد بیانگر تنوع واقعی آراء است و یا اینکه این تعدد و گوناگونی بدوی و ظاهری است؟ با توجه به تفاسیر مختلفی که از این آیه بیان شده است و همچنین شبهاتی که ممکن است از این تفاسیر به ذهن خوانندگان خطور کند ضرورت چنین تحقیقی احساس شد تا بتوان به این سؤالات پاسخ داد که آیا این تعداد تفسیر برای عبارت ذکر شده صحیح است؟ و کدام نظر میتواند دربرگیرندهی بقیه تفاسیر باشد؟ وجه علمی آیه 43 سوره مبارکه نور علامه معرفت در کتاب التمهید فی علوم القرآن، ضمن تبیین و تقسیم وجوهات اعجاز قرآن به سه بخش اعجاز بیانی، اعجاز علمی و اعجاز تشریعی، برای هریک موارد قرآنی را مثال میزند.
آیت الله معرفت ضمن اظهار شگفتی از رونمایی قرآن از این حقایق علمی، با استناد به آیات قرآن، ابرها را به چند دسته تقسیم میکند، و بیان میدارد ابرها ازنظر طبیعی به دو شکل در آسمان ظاهر میشوند؛ گاه ابرها بهصورت عمودی همچون کوهها در آسمان نقش میبندند که به آنها «رکامیه» گفته میشود و آیه 43 سوره نور درصدد تبیین چنین ابرهایی است و گاه شکل ابرها بهطور افقی و در امتداد یکدیگر بسط پیدا میکنند که بدین ابرها، «بساطیه یا طبقیه» گفته میشود و خداوند متعال به این قسم دوم از ابرها نیز در سوره روم آیه 48 پرداخته است.