چکیده:
حقوق مالکیت فکری زائیده ذهن آدمی و در حیطه های گوناگون ادبی، هنری و صنعتی است که نیازمن حمایت است . یکی از زمینه های مورد حمایت از حقوق مالکیت فکری در ارتباطات الکترونیکی و فضای سایبری (مجازی) میباشد که آثار ساخته ذهن آدمی به داده های قابل پردازش در رایانه تبدیل شده و در محیط های مجازی از جمله اینترنتی گسترش مییابد که به سبب جهانی بودن و سهولت دسترسی نیازمند حمایت و اعمال قوانینی در این زمینه است . هدف از پژوهش حاضر بررسی حقوق مالکیت فکری در فضای مجازی است . روش تحقیق صورت توصیفی- تحلیلی از نوع اسنادی میباشد. نتایج نشان داد که قوانین و لایحه های مصوب مانع از پایمال شدن حق و حقوق عمومی و خصوصی مالکیت فکری در فضای اینترنتی نشده ولی در صورت نقص حقوق مالکیت فکری، افراد دست به دامان دستگاه قضایی میشوند. لذا با تکمیل و اصلاح هر چه سریع تر لایحه پیش نویس حمایت از داده ها و مالکیت فکری از سوی مجلس خبرگان ، صاحبنظران حقوقی و پژوهش های دانشجویی شاهد رعایت آن در ابعاد گسترده خواهد بود.
خلاصه ماشینی:
يکي از زمينه هاي مورد حمايت از حقوق مالکيت فکري در ارتباطات الکترونيکي و فضاي سايبري (مجازي) ميباشد که آثار ساخته ذهن آدمي به داده هاي قابل پردازش در رايانه تبديل شده و در محيط هاي مجازي از جمله اينترنتي گسترش مييابد که به سبب جهاني بودن و سهولت دسترسي نيازمند حمايت و اعمال قوانيني در اين زمينه است .
حقوق مالکيت فکري، حقوقي است که داراي ارزشي اقتصادي بوده و موضوع آن شي مادي نيست ، در حقيقت موضوع اين حقوق اثر فکري ميباشد و افراد به سبب خلاقيت ها و آفرينش هاي فکري، نوآوريها و ابداعاتي به آنها اعطا ميگردد که براي استفاده از اختراع و ابتکارش براي مدت زمان معين و مشخصي داده ميشود.
ولي افزون بر اينکه محيط هاي مجازي فرايند توليد آثار مشمول حقوق مالکيت فکري را تغيير داده است ، بيان نمود که در محيط سنتي دارنده حق و يا صاحب اثر مجبور بود براي کتابي که تاليف کرده تير اژي را در نظر گرفته و با موسساتي که کار آن ها چاپ ، نشر و توزيع کتب را دارند، قرارداد واگذاري حقوق مادي اثر منعقد نمايد تا پس از چاپ کتاب و عرضه آن بتواند جامعه را از مزاياي تاليف خود بهره مند نموده و خود نيز از اين رهگذر سودي کسب کند.