چکیده:
ائمه اطهار علیهم السلام همواره در صدد تبیین و تبلیغ اسلام اصیل و پاسخ به شبهات و انحرافات بودند. شرائط و ویژگیهای متفاوت دوران زندگی این بزرگواران اقتضا میکرد که هر یک از آنان برای نیل به اهداف خود رویکرد و شیوه ای متفاوت و متناسب با زمان خود اتخاذ کنند؛ برای مثال، امیرالمؤمنین علی (ع ) ابتدا با سکوت و خانه نشینی و سپس در اثر تغییر شرائط، با پذیرفتن زمامداری مسلمین توانست دین را حفظ و بر شوکت آن بیفزایند. امام حسن مجتبی (ع) با نرمش قهرمانه و امام حسین (ع) با روش جهاد و شهادت توانستند دین اسلام را از خطر انحراف نجات دهند. این نوشتار می کوشد به این پرسش اصلی پاسخ دهد که امام صادق (ع) در قالب چه رویکرد و روشی به مرزبانی از دین اسلام پرداخت و چگونه توانست اسلام ناب را از خطر انحراف حفظ و شیعیان و محبان اهل بیت علیهم السلام را درمدار اسلام اصیل رهبری نماید؟
خلاصه ماشینی:
ششمین پیشوای شیعیان جهان، امام صادق ع نیز با توجه به شرایط زمان، به مرزبانی و پاسداری از اسلام پرداخت و این امر بیشتر در قالب «فعالیت علمی و جهاد فرهنگی» شکل گرفت.
روشهای امام صادق ع در مرزبانی از دین امام صادق ع برای تبیین اسلام ناب محمدی، تعمیق و گسترش آن و نیز پاسخ به پرسشها و شبهات، روشها و رویکردهای مختلفی داشت که میتوان از آنها به عنوان «فعالیت علمی و جهاد فرهنگی» یاد کرد.
در میان مسلمانان ایجاد شده بود، لازم بود شخصى همانند امام صادق ع این جبهه را رهبرى کند و عرصه تعلیم و ارشاد خود را بگستراند و در قالب دهها هزار حدیث به بیان و حل معضلات علمى، مسائل عقیدتی، فقهی، سیاسی، احکام و اخلاق بپردازد.
1 در واقع امام صادق ع از طریق مناظره ضمن دفاع از حریم دین، شاگردان توانمند خود را در مقام مرجعیت فقهی و علمی به مسلمانان و شیعیان معرفی کرد و از مردم انتظار داشت که در مسائل عقیدتی و دینی تنها به این گروه از عالمان برجسته و باتقوا مراجعه کنند.
از این رو برای حفظ شیعه اصیل و نهادینه کردن آن لازم بود امام صادق ع با آنها مبارزه آشکاری را شروع، و افکار و نظریات باطلشان را از ساحت شیعه دور کند.
تأسیس سازمان وکالت یکی از روشهای امام صادق ع برای تبلیغ اسلام اصیل و رهبری شیعیان، ایجاد سازمان وکالت و گماردن افراد قابل اعتماد خود در میان شیعیان بود.