چکیده:
جمعی از عالمان اهلسنت از طریق ابنمسعود از رسول خدا (ص) حدیثی نقل کردهاند که نشان میدهد پدر امام مهدی علیه السّلام) همنام پدر رسول گرامی اسلام (ص) یعنی عبدالله است. عالمان شیعه براساس اخباری که در اختیار دارند، تردید ندارند که پدر امام مهدی علیه السّلام امام حسن عسکری علیه السّلام است. و برخی از عالمان اهلسنت نیز در این مسئله با عالمان شیعه هم عقیدهاند. اما بیشتر آنان براساس یکی از نقلهای حدیث ابنمسعود از رسول خدا (ص) که در آن درباره امام مهدی علیه السّلام آمده: «اسمه اسمی و اسم ابیه اسم ابی» نام پدر امام مهدی علیه السّلام را عبدالله دانسته و مهدی موعود (عج) را شخصی غیر از فرزند امام حسن عسکری علیه السّلام دانستهاند. اما از آنجا که محدثان شیعه و اکثر محدثان اهلسنت حدیث ابنمسعود را فقط با تعبیر «اسمه اسمی» نقل کردهاند، نشان میدهد زیاده «اسم ابیه اسم ابی» از پایه و اساس درستی برخودار نیست. به ویژه آنکه برخی از عالمان اهلسنت مانند گنجی شافعی زیاده فوق را ساخته فردی به نام زائده دانسته است و معتقد است دیگر راویان حدیث مورد نظر که شمار آنان به 35 نفر میرسد، حدیث یاد شده را فقط با تعبیر «اسمه اسمی» نقل کردهاند که هماهنگ با دیدگاه عالمان شیعه است.
A group of Sunni scholars have narrated a hadith from the Messenger of God through Ibn Mas'ud that shows that the father of Imam Mahdi (as) is also the name of the father of the Holy Prophet of Islam, namely Abdullah. Shiite scholars, based on the news they have, have no doubt that the father of Imam Mahdi is Imam Hassan Askari. And some Sunni scholars agree with Shiite scholars on this issue. But most of them are based on one of the narrations of Ibn Mas'ud's hadith from the Messenger of God which says about Imam Mahdi: "His name is my name and his father's name is my father's name", The name of Imam Mahdi's father is considered Abdullah and the Promised Mahdi is considered a person other than the son of Imam Hassan Askari. However, since the Shiite narrators and most of the Sunni narrators have quoted the hadith of Ibn Mas'ud only with the interpretation of "اسمه اسمی :His name is my name ", It shows that the اسمه اسمی و اسم ابیه اسم ابی: "His name is my name and his father's name is my father's name" does not have a proper basis. In particular, some Sunni scholars, such as Ganji Shafi'i, have considered the above as the creation of a person named Zaydeh, and he believes that other narrators of the hadith in question, who number 35, have interpreted the hadith only with the interpretation of "اسمه اسمی :His name is my name ". It has been quoted as being in line with the views of Shiite scholars
خلاصه ماشینی:
اما بیشتر آنان براساس یکی از نقلهای حدیث ابنمسعود از رسول خدا صلیاللهعلیهوآله که در آن درباره امام مهدی علیهالسلام آمده: «اسمه اسمی و اسم ابیه اسم ابی» نام پدر امام مهدی علیهالسلام را عبدالله دانسته و مهدی موعود( را شخصی غیر از فرزند امام حسن عسکری علیهالسلام دانستهاند.
کتاب المصنفاز عبدالرزاق صنعانی(م 211ق)؛ عبدالرزاق که از محدثان طراز اول اهلسنت به شمار میآید، یک باب از کتاب خود را با عنوان «باب المهدی» به روایات مربوط به امام مهدی موعود علیهالسلام اختصاص داده، و از طریق هفت تن از صحابه یعنی علی علیهالسلام ، ابوسعید خدری، ابنمسعود، جابربن عبدالله، کعب، ابوهریره و عبدالله بن عمرو، یازده حدیث درباره امام مهدی علیهالسلام نقل کرده است (صنعانی، بیتا: ج11، 371-374).
حدیث ابنمسعود ابی داود سجستانی با ذکر سند از عبدالله بن مسعود و او از رسول خدا صلیاللهعلیهوآله نقل کرده که حضرت فرمود: لو لم یبق من الدنیا إلا یوم لطول الله ذلک الیوم حتی یبعث فیه رجلاً منی (أو) من أهل بیتی، یواطئ اسمه اسمی، و اسم ابیه اسم أبی، یملأ الأرض قسطاً و عدلاً کما ملئت ظلماً و جوراً (ابی داود، 1410ق: ج4، 1831، کتاب المهدی).
عبدالرحمن مبارکفوزی که شارح سنن ترمذی است، علیرغم اینکه ترمذی حدیث ابنمسعود را دو بار فقط با تعبیر «اسمه اسمی» نقل کرده، و از نقل زیاده «و اسم ابیه اسم ابی» خودداری کرده است، با این وجود مبارکفوزی مینویسد: قوله «یواطئ اسمه اسمی» و فی روایة ابیداود یواطئ اسمه اسمی و اسم أبیه اسم أبی فیکون محمدبن عبدالله، و فیه ردّ علی الشیعة حیث یقولون: المهدی الموعود هو القائم المنتظر و هو محمدبن الحسن العسکری (مبارکفوری، بیتا: ج6، 403).