چکیده:
در بین محاکم اختصاصی ایران, فقط دادگاههای نظامی جابگاه قانون اساسی دارند. لزوم سرعت و قاطعیت در رسیدگی به جرایم کارکنان نیروهای مسلح, حفظ اسرار سازمانهای نظامی و انتظامی و رسیدگی تخصصی به جرایم نیروهای مسلح به لحاظ تفاوت ماهیت جرا یم نظامی با سایر جرایم. ازجمله علل و اهداف تشکیل دادگاههای نظامی است. برابر اصل ۳ قانون اساسی جمهوری اسلامی ابران ماده ۱ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲و ماده ۹۷٩۵ قانون آبین دادرسی جرایم نیروهای مسلح و دادرسی الکترونیکی مصوب ۱۳۹۳ جرایم مربوط به وظایف خاص نظامی و انتظامی کار کنان نیروهای مسلح در دادگاههای نظامی رسیدگی میشود. علاوه بر جرایم مربوط به وظایف خاص نظامی و انتظامی, به استناد مواد ۱و ۲ قانون تعیین حدود صلاحیت دادسراها و دادگاههای نظامی کشور مصوب ۱۳۷۳ مجمع تشخیص مصلحت نظام و همچنین تبصره «۱» ماده ۷٩۵ قانون آیین دادرسی جرایم نیروهای مسلح» جرایم زیر نیز در دادگاههای نظامی رسیدگی میشود: «جرایم حین خدمت و جرایم مرتبط با سلاح و مهمات کارکنان نیروهای مسلح, جرایم امنیتی نظامیان در زمان اشتغال و یا مرتبط با زمان اشتغال تا پنج سال پس از پایان خدمت. جرایمی که در حین تحقیقات و رسیدگی به جرایم خاص نظامی یا انتظامی کشف شود. جرایم اسرای ابرانی عضو نیروهای مسلح و نیز جرایم اسرای بیگانه در مدت اسارت. جرایم کارکنان وزارت اطلاعات که مرتبط با اطلاعات طبقهبندی شده و یا تخلف از وظایف قانونی آنان باشد. جرایم امنیتی مرتبط با خدمت کار کنان قراردادی نیروهای مسلح, جرایم مرتبط با اطلاعات طبقهبندی شده نیروهای مسلح توسط کسانی که در تامین تجهیزات و تسلیحات با نیروهای مسلح همکاری دارند و جرایم مربوط به وظایف انتظامی. حفاظتی و بهکارگیری سلاح و مهمات کارکنان یگانهای حفاظت دستگاههای اجرایی»