چکیده:
هدف از این پژوهش، تعیین اثربخشی آموزش تامل بر کارکردهای اجرایی، دوراندیشی رویدادی و خلاقیت کودکان 3 تا 5 سال بود. این پژوهش، از نوع آزمایشی و طرح پیشآزمون و پسآزمون با گروه گواه بود. جامعۀ آماری این پژوهش، کلیۀ کودکان 3 تا 5 سال دارای کارکردهای اجرایی پایین در مهدکودکهای شهر اهواز در سال 1397 بود. در این پژوهش، حجم نمونه 30 کودک 3، 4 و 5 سال بود که به روش نمونهگیری تصادفی چندمرحلهای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش عبارت بودند از پرسشنامۀ سنجش رفتاری کارکرد اجرایی – نسخۀ پیشدبستانی (Gioia, Espy & Isquith, 2003)، آزمون مرتب کردن کارت با ابعاد متغیر (Zelazo, 2006)، تکلیف کتاب تصویر (Atance & Meltzoff, 2005) و آزمون تفکر خلاق در عمل و حرکت تورنس (Torrance, 1981). تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد که بین میانگینهای پسآزمون دو گروه (آزمایشی و کنترل) در کارکردهای اجرایی، دوراندیشی رویدادی و خلاقیت کودکان تفاوت وجود دارد (383/10 F=، 001/0 <p). تحلیل کوواریانس یکمتغیره در متن مانکوا نشان داد که آموزش تامل، اثر معناداری بر کارکردهای اجرایی (109/11 F=، 01/0 <p)، دوراندیشی رویدادی (857/5 F=، 05/0 < p) و خلاقیت (529/12 F=، 01/0 <p) کودکان داشت و میانگین نمرههای گروه آزمایشی در پسآزمون به طور قابل ملاحظهای بالا بود.
The purpose of this study was to determine the effectiveness of reflection training on executive functions, episodic foresight and creativity. This study was experimental, pre-test and post-test design with control group. The statistical population of this study was all children ages 3- 5 with low executive functions in kindergartens in Ahvaz city on 1397. In this study 30 children had selected by single-stage random sampling. The tools used in this study were Behavior Rating Inventory of Executive Function – preschool version (Gioia, Espy & Isquith, 2003), Dimensional Change Card Sort (Zelazo, 2006), Picture-Book Task (Atance & Meltzoff, 2005) and Torrance's thinking creativity in action and movement (Torrance, 1981). Multivariate covariance analysis showed that there are significant differences between two groups (experimental and control) in executive functions, episodic foresight and creativity (F = 10.38, p < 0.001). An analysis of a variable covariance in the MANCOVA text revealed reflection training has a significant effect on the executive functions (F = 11.10, p < 0.01) on the episodic foresight (F = 5.85, p < 0.05) and on creativity (F = 12.52, p < 0.01) in favor of the experimental group.
خلاصه ماشینی:
ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش عبارت بودند از پرسشنامۀ سنجش رفتاری کارکرد اجرایی – نسخۀ پیشدبستانی(Gioia, Espy & Isquith, 2003)، آزمون مرتب کردن کارت با ابعاد متغیر (Zelazo, 2006)، تکلیف کتاب تصویر (Atance & Meltzoff, 2005) و آزمون تفکر خلاق در عمل و حرکت تورنس (Torrance, 1981).
کلمات کلیدی: آموزش تأمل، کارکردهای اجرایی، دوراندیشی رویدادی، خلاقیت، کودکان مهدکودکها The effectiveness of reflection training on executive functions, episodic foresight and creativity in children aged 3 to 5 years in Ahvaz city Ghasem Mohammadyari, PhD Student Shahid Chamran University, Ahvaz, Iran.
The tools used in this study were Behavior Rating Inventory of Executive Function – preschool version (Gioia, Espy & Isquith, 2003), Dimensional Change Card Sort (Zelazo, 2006), Picture-Book Task (Atance & Meltzoff, 2005) and Torrance's thinking creativity in action and movement (Torrance, 1981).
همچنین، Zelazo (2015) نشان داد که آموزش تأمل، موجب رشد کنترل بازداری (inhibitory control)، حافظۀ کاری (working memory) و انعطافپذیری شناختی (cognitive flexibility) که از ابعاد کارکردهای اجراییاند، میشود.
همچنین،Allah Eishani, Ata Saa'd ( Nami (2014) در پژوهش خود بین سبک یادگیری تأملی و خلاقیت دانشآموزان رابطۀ معناداری گزارش کردند؛ از این رو، آزمون اثربخشی تأمل بر کارکردهای اجرایی، دوراندیشی رویدادی و خلاقیت، بینش جدیدی در حوزۀ تعلیم و تربیت کودکان سنین پایین فراهم میکند و به توسعۀ روشهای کارآمد و پویا در راهنمایی والدین و مربیان مهد کودکها و سایر دستاندرکاران نظام آموزشی منجر میشود.