چکیده:
تا کنون اغلب پژوهشهای پیشین در ایران، زنان فاقد سرمایه اقتصادی و فرهنگی را فاقد قدرت و توان مقاومت در مقابل سلطه مردانه در خانه قلمداد کردهاند و کمتر توجهی به دیگر سرمایههای زنانه همچون «سرمایه عاطفی» داشتهاند. حال در این پژوهش به دنبال پاسخ به این سوال بودهایم که زنان چگونه از «سرمایه عاطفی» خود در میدان خانواده بهمثابه یک ابزار مقاومت در مقابل قدرت مردانه در خانه بهره میگیرند؟ این مطالعه، سازوکار مقاومت عاطفی زنان در خانواده را مورد واکاوی قرار داده است. در این راستا، با 36 زن متأهل مصاحبه شد. روش پژوهش، کیفی و شیوه نمونهگیری، هدفمند بود. یافتههای پژوهش نشان داد که برای زنان نسل جوان، سرمایه عاطفی نهتنها عامل انقیاد نیست بلکه ابزاری برای مقاومت و فتح حوزههای دیگر خانه است. در این راستا، آنها از راهبردهایی چون «باجگیری عاطفی»، «قربانیسازی»، «شرمندهسازی» و «ائتلاف با فرزندان» به مقاومت در میدان عاطفی خانواده میپردازند تا از این طریق بتوانند قدرت مردانه در خانه را مهار و توازن قدرت در خانواده را برقرار کنند. اینها گویای آن است که منابع مقاومت زنان در خانواده، متکثر و چندلایهاند و فراتر از منابع اقتصادی و فرهنگی است که تاکنون پژوهشهای گوناگون به آن پرداختهاند.
so far, most previous studies in Iran have considered women without economic and cultural capital as women without power in the family. These studies have paid less attention to other women's capitals such as "emotional capital". In this study, we seek to answer the question of how women use their "emotional capital" as a tool of power in the family? In this regard, 36 married women were interviewed in Tehran, Iran. The research findings showed that emotional capital is not the cause of women's subjugation but the tool of their power in the family. In this regard, women use various strategies such as "Emotional Blackmail", "Victimization", "Shaming" and "Alliance with Children" to counter the power of men in the family. Through emotional capital, they control male dominance and balance Relation of power in the family. These indicate that the sources of women's power in the family are numerous. These resources go beyond the economic and cultural capital that has been explored by various studies.
خلاصه ماشینی:
١٢٨-٨١ مقاله پژوهشی سرمایه عاطفی به مثابه قدرت ؛ 1 زنان چگونه از قدرت عاطفی خود، سلاح مقاومت میسازند؟ 2 محمدحسین شریفی ساعی 3 تقی آزاد ارمکی چکیده اغلب پژوهش های انجام شده پیشین در ایران ، زنانِ فاقد سرمایه اقتصادی و فرهنگی را به مثابه زنانِ فاقد قدرت و توان مقاومت در مقابل سلطه مردانه در خانواده قلمداد کرده اند و کمتر به دیگر سرمایه های زنانه همچون «سرمایه عاطفی» توجه داشته اند.
نکته مهم در این رویکرد پژوهشی آن است که راه مقاومت و تغییر موازنه قدرت برای زنان در خانه ، تقریباً بسته است ؛ چرا که آنها حتی اگر تحصیلات و سرمایه فرهنگی بالایی داشته باشند و شاغل و صاحب درآمد هم باشند، باز هم باید در مقابل اقتدارگرایی مردان در خانه ، به خاطر «حفظ زندگی» منفعل باشند و انعطاف به خرج دهند و از خواسته های خویش کوتاه بیایند و تسلیم تصمیمات مرد شوند.
در این نگاه ، ایدئولوژی جنسیتی و نگرش های مربوط به آن به صورتی بسیار قدرتمند بر موقعیت و قدرت زنان در خانه سایه افکنده است ؛ به طوری که حتی با افزایش درآمد و تحصیلات زنان نیز تغییر چندانی در ساختار قدرت در خانواده ایجاد نمیشود (ذوالفقارپور و همکاران ، ١٣٨٣ و کلاهی و شفیعی، ١٣٩٦).
باج گیری عاطفی باج گیری عاطفی از مهم ترین شیوه های مقاومت زنان در میدان عاطفی خانواده است تا از این طریق بتوانند توازن قدرت در خانه را به نفع خویش تغییر دهند.
Cultural capital of women and the structure of power distribution in family (case study: Shiraz city).