چکیده:
اعاده دادرسی از جمله روشهای فوقالعاده شکایت از احکام است که راهی برای برگشت به دادگاه
صادرکننده حکم قبلی محسوب میشود؛ با این هدف که دادگاه از رای قطعی سابق خود بازگردد
چرا که شاکی مدعی است صدور آن رای از روی اشتباه بوده و دلایل موجود اجازه نمیدهد که
چنین حکمی باقی بماند.هدف اصلی از دادرسی حفظ حق و اجرای عدالت است و دادرس نیز مانند
سایرین در معرض خطا و اشتباه قرار دارد. در صورتی که در نتیجه دادرسی حکمی صادر شود که با
خطا همراه باشد تردیدی نیست که باید به طور مجدد مورد رسیدگی قضایی قرار گیرد. بنابراین
برای اینکه رای دادگاهها مصون از خطا باشد اعاده دادرسی پیشبینی شده است.
خلاصه ماشینی:
يعني چنانچه بدون اينکه دعوايي در جريان رسيدگي باشد، يکي از طرفين حکمي که سابقا صادر شده است ، درخواستي را به عنوان اعاده دادرسي مطرح کند، اين درخواست ، اعاده دادرسي اصلي خواهد بود که بايد ضمن دادخواست به دادگاه صلاحيت دار تقديم شود.
اگر تقاضاي اعاده دادرسي به استناد ماده ١٨ اصلاحي قانون تشکيل دادگاه هاي عمومي و انقلاب انجام شود، مرجع دريافت درخواست اعاده دادرسي به شرح زير است : الف ) متقاضيان و معترضان به احکام قطعيت يافته مرحله بدوي و تجديدنظر هر استان به عنوان خلاف بين شرع بايد به دادگستري همان استان مراجعه کنند.
مواردي که با توجه به ماده ٤٣١ قانون آيين دادرسي مدني، تمديد مهلت مجاز شمرده شده ، دو مورد است : ١- چنانچه شخصي که حق درخواست اعاده دادرسي دارد، قبل از انقضاي مهلت اعاده دادرسي، ورشکسته يا محجور شود يا فوت کند، مهلت جديد از تاريخ ابلاغ حکم ، نسبت به مدير تصفيه شخص ورشکسته و قيم شخص محجور و در صورت فوت به وراث يا قائم مقام يا نماينده قانوني وراث آغاز ميشود.
چگونگي اجراي رأي صادره در مرحله اعاده دادرسي در صورتي که حکم مورد درخواست اعاده دادرسي نقض شود، اقدامات اجرايي تا حدي که اجرا شده ، بايد به درخواست ذينفع و با دستور دادگاهي که اجراييه را صادر کرده است ، به حالت پيش از اجرا بازگردد اما اگر چنين حکمي قبلاً اجرا شده باشد، بازگشت عمليات اجرايي به حالت پيش از اجرا با توجه به ماده ٣٩ قانون اجراي احکام مدني منوط به نهايي شدن حکمي است که پس از اعاده دادرسي صادر ميشود.