چکیده:
در دوران پرفرازونشیب امام باقر (ع) جریانها و فرقههای مختلفی در میان شیعه و اهل سنت شکل گرفت. تلاش این فرقهها، اثبات حقانیت خود و تضعیف جایگاه طرف مقابل است؛ ازاینرو، رویارویی فرقههای شیعه با امامان معصوم (ع) از جایگاه مهمی برخورد است. رویکرد امام باقر (ع) با فِرق انحرافی یکی از ضروریات مهم تاریخی است که بهشدت با مسئله امامت، حاکمیت و حکومت اسلامی مرتبط بوده، قابل تعمیم در برخورد با جریانهای نوظهر معاصر بوده و نیازمند تحلیل گفتمان است، یکی از مهمترین فرقهها شیعه زیدیه است. در مقاله پیش رو به روش توصیفی – تحلیلی، با استفاده از روش تحلیل گفتمان پدام _ با بهرهگیری از تواناییهای این گفتمان در قالب متغیرها و مقولههای عملیاتی_ نحوه برخورد امام (ع) با زیدیه، مورد تحلیل و بررسی قرارگرفته است و همچنین با توجه به شیوه برخورد امام (ع) با سران و پیروان زیدیه این نتیجه به دست آمد که بیشترین درصد رویکرد رفتاری امام، رویکرد دفعی است.
During the ups and downs of Imam Baqir (AS), various currents and sects were formed between Shiites and Sunnis. The effort of these sects is to prove their legitimacy and weaken the position of the other side; Therefore, the confrontation of Shiite sects with the infallible Imams (as) is an important position. Imam Baqir (AS) 's approach to deviant sects is one of the important historical necessities, which is strongly related to the issue of Imamate, rule and Islamic government, can be generalized in dealing with contemporary currents and requires discourse analysis. One of the most important sects is the Zaydi Shiites. In the present article, by descriptive-analytical method, using the method of Padam discourse analysis - by using the capabilities of this discourse in the form of variables and operational categories - the manner of Imam (AS) dealing with Zaydia, has been analyzed and studied. Also, according to the way the Imam (AS) dealt with the leaders and followers of Zaydiyya, this result was obtained, the highest percentage of Imam's behavioral approach is repulsive approach.
خلاصه ماشینی:
رويکرد امام باقر (عليه السلام ) با فرق انحرافي يکي از ضروريات مهم تاريخي است که به شدت با مسئله امامت ، حاکميت و حکومت اسلامي مرتبط بوده ، قابل تعميم در برخورد با جريان هاي نوظهور معاصر بوده و نيازمند تحليل گفتمان است .
١- سؤال اصلي تحقيق باتوجه به اهميت اين موضوع يافتن پاسخ پرسش زير را وجهه همت خود قرار داده ايم : امام باقر(عليه السلام ) چه رويکردهايي در مواجهه با سران فرقه زيديه در پيش گرفته اند؟ ٢- پيشينه پژوهش باتوجه به تازگي رويکرد پژوهش پيش رو، فعاليت هاي مبتني بر مدل سازي ارتباطات در نگاه اسلام ، کم است .
سطوح تحليل متون روايي ٥- ارتباط شناسي گفتمان امام (عليه السلام ) با فرقه زيديه (فضاي ارتباطي) در معناي اصطلاحي «ارتباط » تعاريف بسياري ذکر شده است که هر يک متناسب با ابعاد، هدف ، لوازم ، روش و عناصر، متفاوت است (مهدوي،١٣٩٥، ص .
١. قاضي نعمان ، ٢٢٥/١؛ صفار، ١٤٠١: ٩٠؛ مزي، ١٩٨٥: ٤٣/٢، ابن شهر آشوب ، ١٩٦٥: ٢٧٩/٢؛ مشکور، ١١٣؛ صدوق ، ١٤٠٤: ٢٢٧/٢؛ صدوق ، ١٤٠٤: ٤١٥ ٧- تحليل متن گفتمان امام (عليه السلام ) (فضاي معنايي، ساختاري، ارتباطي) اين مرحله به معناي، انتخاب آگاهانه متون هدف دار براي تأمين رابطۀ معنا و هدف است .
امام در مواجهه با اين فرقه رويکرد دفعي را به شيوه هاي متفاوتي اجرا کرده اند، حتي در يک گفتمان نيز با نوع انتخاب کلمات ، فضاي گفتاري امام (عليه السلام ) قابل تحليل و برداشت است .