چکیده:
تعارض منافع به وضعیتی گفته میشود که ظرفیت بالقوه نقض بیطرفی در تصمیمگیری یا اقدام مقام یا مدیر یا کارمند وجود داشته باشد؛ بهعبارت دیگر شرایطی که در آن یک فرد یا سازمان با منافع مختلفی مواجه است که هر یک از آن منافع میتواند تصمیم صحیح آن فرد یا سازمان را فاسد نماید. گرچه تعارض منافع، الزاماً به معنای بروز فساد نیست اما به معنای فراهم آوردن شرایط فساد هست، ضمن این که فرد یا سازمان ممکن است آگاهانه و یا ناآگاهانه به تعارض منافع گرفتار شوند. تعارض منافع در عرصه سیاست، بهدلیل لغزش زیادی که میتواند ایجاد کند، از اهمیت فراوانی برخوردار است. بنابراین هر پدیدهای که موجب ترجیح منافع شخصی و یا گروهی به منافع ملی در اتخاذ تصمیم در هر ردهای از مسئولیتهای اداری بشود، زمینه ایجاد تعارض منافع میباشد. تعارض منافع ممکن است ناشی از عوامل فردی یا نهادی باشد. در نظام حقوقی ایران تعارض منافع، نه در بحث پیشگیری بلکه در برخی از مصادیق تعارض منافع با رویکرد کیفری و جرمانگاری توجه شده است، در حال حاضر با توجه به اهمیت بحث در دو لایحه شفافیت و مدیریت تعارض منافع با رویکرد پیشگیری مورد توجه قرار میگیرد و در مرحله پیشاتقنین قرار دارد. تعارض منافع در همه عرصههای سیاستگذاری عمومی، خصوصاً سیاستگذاری در عرصه سلامت اداری وجود دارد که با روش میدانی (پرسشنامه) به ارزیابی آن، بهعنوان یکی از آسیبهای سیاستهای سلامت اداری در مراحل تدوین، اجرا و نظارت پرداختهایم که نتایج، حاکی از سلامت اداری پایین و تأیید وجود آسیب تعارض منافع در مراحل تدوین، اجرا و نظارت بر سیاستهای سلامت اداری میباشد.
A conflict of interest is a situation in which there is a potential capacity for impartiality in the decision or action of an official, manager or employee; In other words, a situation in which an individual or organization is faced with different interests, each of which can corrupt the right decision of that person or organization. Although conflict of interest does not necessarily mean corruption, it does mean creating conditions for corruption, and the individual or organization may be consciously or unknowingly engaged in a conflict of interest.
Conflicts of interest in politics are important because of the many slips they can cause. Therefore, any phenomenon that causes personal or group interests to take precedence over national interests in decision-making in any category of administrative responsibilities is a source of conflict of interest.
Conflicts of interest may arise from individual or institutional factors. In the Iranian legal system, conflict of interest has been considered not in the discussion of prevention but in some instances of conflict of interest with a criminal and criminal approach. And is in the pre-legislative stage.
There is a conflict of interest in all areas of public policy, especially in the field of administrative health, which has been evaluated by the field method (questionnaire) as one of the disadvantages of administrative health policies in the stages of development, implementation and monitoring. Indicates low administrative health and confirmation of the existence of conflict of interest in the stages of formulating, implementing and monitoring administrative health policies.
خلاصه ماشینی:
عدم توجه به ملاحظات فرهنگي و فرايند از بالا به پايين بودن، همواره باعث شکست اصلاحات در ايران بوده است (فرازمند، ١٩٩٩: ٦) فقدان نگرش استراتژيک و حاکميت تفکر جزئي نگري مانع اصلي در اجراي برنامه هاي اصلاحات و توسعه است (الواني ، ١٣٧٩: ٧٨) عدم باور مديران به تحول اداري، عدم بسترسازي و فرهنگ سازي، همواره اصلاحات اداري را با شکست مواجه نموده است (فرشيد و اديبي، ١٣٨٤: ١٦٥) تحول در نظام استخدامي، ساختار و اندازه دولت درحد ناچيز بوده است (قهرماني ، ١٣٨٦: ٢٨٤) اصلاحات به دليل پراکنده و ناچيز بودن نتيجه اي دربر نداشته است (باقري ، ١٣٨٧: ٤) وجود ساختار تشکيلاتي سنتي، تعداد زياد کارکنان دولت ، رشد نامتناسب پست هاي مديريتي، سهل شدن شرايط احراز پست مديريتي، (حتي در تناسب با قبل از انقلاب )، از جمله نارسايي نظام اداري ميباشند.
٤. آسيب هاي تعارض منافع در مراحل سه گانه تدوين ، اجرا و نظارت سياستگذاري سياست هاي سلامت اداري مطالعات نشان ميدهد مهمترين آسيب هاي مبتلابه سياست گذاري سلامت اداري در کشور، دخالت گسترده دولت در اقتصاد و تصديگري دولتي در اين حوزه و مانع عمده سياسي و مديريتي، تمرکزگرايي نظام اجرايي کشور و وجود تعارض منافع در تصميم يها، ضعف دستگاه هاي مردم نهاد در حوزه هاي مبارزه با فساد و ضعف تشکيلات حزبي در ساختار سياسي کشور است .
ميانگين نظرات نخبگان در زمينه آسيب آرماني و شعاري بودن سياست هاي کلي سلامت نظام اداري ٤,٠٩ ميباشد و از نظر اهميت داراي رتبه دوم است .