چکیده:
این نوشتار چیستی نظریه در فلسفه سیاسی را با ابتناء به آراء علامه طباطبائی و بر اساس روش تفسیری متنمحور مورد بحث قرار داده است. ابتدا جایگاه فلسفه سیاسی و تعریف آن در گستره علوم اسلامی مشخص گشته و سپس با مبنا قرار دادن نظریه ادراکات اعتباری، به تعریف نظریه در سطح فلسفه سیاسی پرداخته میشود. بر این اساس نظریه عبارت است از مجموعه اعتبارهای کلی و ثابتِ(اعتبارهای حدوسط) ارزشمند و مقدس که با سامان دادن به افعال جمعی انسانها در جامعه، قصد دارد آنان را به سمت سعادت کمال انسانی رهنمون شود. پس سه ویژگی اعتباری بودن، کلیت و ثبات به عنوان مژلفههای اساسی نظریه در نظر گرفته شده است. برای تحقق چنین معنایی لازم است با اتکا به معقول ثانی فلسفی متناسب با هر یک از حوزههای موضوعی فلسفه سیاسی، که خود مبتنی بر انسانشناسی اسلامی اتخاذ شدهاند، مجموعه اعتبارهای حدوسطی، که امتدادیافته همان معقول ثانی هستند، را به صورتی منسجم و در ارتباط با یکدیگر سامان داد. همچنین برای داوری چنین نظریهای میتوان مطابقت آن با اعتبارهای شرعی، تجارب بشری، ساختار طبیعی وجود انسانی و مهمتر از همه انطباق با ساختار روحانی و علوی وجود انسان را مد نظر قرار داد.
This essay discusses the theory of political philosophy based on the views of Allameh Tabatabai based on the text-based interpretive method of the place. At first, the position of political philosophy and its definition in the field of Islamic sciences will be determined, and then, based on the theory of Etebariat perception, the theory will be defined at the level of political philosophy. Accordingly, theory is a set of invaluable and sacred universal and constant Etebariat (intermediate Etebariat) that aim to guide human happiness to human perfection by organizing the collective actions of humans in society. So the three characteristics of credit, generality, and stability are considered as essential components of the theory. To accomplish such a meaning, it is necessary to rely on the philosophical secondary reasoning appropriate to each of the thematic areas of political philosophy adopted on the basis of Islamic anthropology, to establish a set of intermediate credentials that are continuously the same secondary reasoning in relation to each other. Arranged for each other. It is also possible to judge such a theory by its conformity with religious beliefs, human experience, the natural structure of human existence, and most importantly, its conformity with the spiritual and scientific structure of human existence.
خلاصه ماشینی:
برای تحقق چنین معنایی لازم است با اتکا بـه معقـول ثـانی فلسفی متناسب با هر یک از حوزه های موضوعی فلسفه سیاسی، که خود مبتنی بـر انسان شناسی اسلامی اتخاذ شده اند، مجموعه اعتبارهای حدوسطی، کـه امتدادیافتـه * پژوهشگر فلسفه سیاسی مرکز رشد دانشگاه امام صادق (ع ) و دانشجوی دکتری اندیشه سیاسی دانشگاه شهید بهشتی(نویسنده مسئول ) gmail.
حال به نظر میرسد با مرور ادبیات حکمی حوزه تمدن اسلامی و با تمرکـز بـر معنـای فلسفه سیاسی در گستره دانش های اسلامی و همچنین با بـازخوانی دیـدگاه هـای بـدیع علامه طباطبائی در باب ادراکات اعتباری میتوان بـه چیسـتی نظریـه در سـطح فلسـفه سیاسی پرداخت و به این وسیله معنای اصیل نظریه را احیا کـرده و شـرایطی را فـراهم آورد که نظریه بتواند دوباره در ارتباط با حقایق خود را طرح کند.
بر اساس آنچه ذکر شد فلسفه سیاسی به مثابه جزئی از سیاست در ذیل علـوم عملی قرار گرفته و لذا از سنخ علوم اعتباری است که بـه دنبـال فهـم مبـادی مصـالح و محاسن افعال نوع بشر است ؛ اعمالی که زندگانی بشر را بهتر از هـر حـالتی در تناسـب با حقایق قرار داده و به سبب تناسبی که با طبع انسانی دارد زمینه ساز کمـال نـوعی وی میشود.
بـر ایـن اسـاس اعتبـارات شکل دهنده به نظریه در سطح فلسفه سیاسی نیز میبایست با تکیه بر حقـایق متنـاظر بـا حوزه موضوعی خود اعتبار شده و به دنبال رهنمون کردن انسان به سمت کمـال نـوعی باشد.