چکیده:
حوزه فناوری دفاعی یکی از حوزه های پرچالش و پر مسئله است و از فقه به عنوان دانش قانونگذاری دینی انتظار میرود که به این مسائل پاسخ بدهد. پرسش اصلی این مقاله نیز این است که قواعد فقهی موثر بر تولید فناوری های دفاعی چیست؟ محقق در این پژوهش که از نظر ماهیت کیفی و به لحاظ روش گردآوری اطلاعات، توصیفی- تحلیلی است، محقق علاوه بر تصویرسازی آنچه هست به تحلیل یافتهها نیز میپردازد. در این پژوهش ابتدا مهمترین کتب قواعد فقهی مورد بررسی قرار گرفت و قواعدی که از نظر محقق با موضوع تولید فناوری مرتبط بودند انتخاب شدند. در مرحله بعدی قواعد انتخاب شده در ابواب جهاد کتب فقهی متقدم و معاصر و آثار منتشرشده که با موضوع این پژوهش مرتبط بودند ردگیری شد و در نهایت برای اطمینان از ارتباط قواعد انتخاب شده با موضوع این پژوهش، پرسشنامهای طراحی شد و در اختیار جمعی از نخبگان(دارای تحصیلات حوزوی و فعال در مراکز نظامی) قرار داده شد. با تایید صد در صدی تمام قواعد انتخاب شده توسط محقق، از سوی نخبگان طرف پرسش، همان قواعد مورد تحقیق قرار گرفتند. بر اساس این تحقیق، قاعده سلطنت بر اموال، قاعده لاضرر، قاعده نفی سبیل، قاعده حرمت اعانه بر اثم، قاعده میسور و قاعده منع اسراف بر تولید فناوریهای دفاعی تاثیر دارند.
The field of defense technology is one of the most challenging and problematic fields in such a way that jurisprudence as a science of law is expected to deal with this sphere. Accordingly, the main question of this article is: what are the jurisprudential rules affecting the production of defense technologies? In this research, which is descriptive-analytical in terms of qualitative nature and in terms of data collection method, in addition to illustrating the nature, the researcher also analyzes the findings. Doing so, first, the most important books of jurisprudential rules were examined and the rules that were related to the subject of technology production were selected by the researcher. In the next stage, the selected rules in the chapters of Jihad were tracked by the early and contemporary jurisprudential books and published works that were related to the subject of this research. Finally, a questionnaire was designed to ensure the relevance of the selected rules to the subject of this research. Elites with seminary education and active in military centers). With the full approval of all the rules selected by the researcher, the same rules were researched by the experts. According to this research, the rule of monarchy on property, the rule of no-harm, the rule of Nafy-e-Sabil, the rule of sanctity of donations on imams, the rule of Misour and the rule of prohibition of extravagance have an impact on the production of defense technologies.
خلاصه ماشینی:
در همين راستا، از آيه ٦٠ سوره انفال و آيه ٧١ سوره نساء مي توان برداشت نمود که نظـام اسـلامي بايـد از تمام وسايل رزمي ، سلاح هاي مدرن در هر عصر و کليه تجهيزات و امکاناتي کـه بـه نحـوي در نشـان دادن قدرت خودي و مـانور و ايجـاد رعـب و وحشـت در دشـمن و پيـروزي بـر او در هنگـام نبـرد اثـر دارد، برخوردار باشد با توجه به آنچه گفته شد مي توان مسئله تحقيق را اين گونه بيان کرد: با توجه به اين همـه تأکيـدات قرانـي ، فراهم آوردن فناوري هاي دفـاعي ازنظـر دينـي امـري پـذيرفتني اسـت امـا نحـوه توليـد، کـاربرد و ديگـر موضوعات و مسائل مرتبط با فناوري هاي دفاعي خـود موضـوع مفصـلي اسـت و ايـن اثـر مـي کوشـد بـه موضوع اصول و ضوابط فقهي حاکم بر فناوري هاي دفاعي بپردازد.
اين قاعده در بخش توليد فناوري هاي دفاعي نيز موثر است و بر طبق ايـن قاعـده ، دولـت اسـلامي وظيفـه دارد که کليه قطعات و تجهيزات و امکانات مورد نياز خود را در محدوده کشور اسلامي توليد کند چـرا کـه کوتاهي در اين زمينه منجر به اين ميشود که حکومت اسلامي تن به قراردادها و پيمانهايي بدهد که موجـب تحميل سلطه غير مسلمان بر مسلمان مي گردد.