چکیده:
به طور کلی میزان بروز سنگ کلیه در جهان، به خصوص در زنان باردار و با بالارفتن سن، رو به افزایش است. سنگ های کلیوی با بیماری مزمن کلیه مرتبط هستند. پیشگیری از عود سنگ تا حد زیادی بستگی به نوع سنگ اولیه (به عنوان مثال سن گ های اگزالات pH، کلسیم، فسفات کلسیم، سیستئین، استروویت یا اسید اوریک) دارد. باوجود این، حتی زمانی که بررسی خود سنگ مقدور نباشد ادرار و بررسی ادرار 24 ساعته، اطلاعاتی را در باره عوامل دخیل در تشکیل سنگ فراهم می کنند که برای پیشگیری از عود سنگ مفیدند. برای پیشگیری از ایجاد سنگ های اگزالات کلسیم، سیستئین و اسید اوریک، قلیایی کردن ادرار باید با مصرف رژیم غذایی غنی از میوه و سبزیجات، مصرف مکمل سیترات یا سیترات تجویزشده توسط پزشک، یا نوشیدن آب معدنی قلیایی صورت گیرد. برای ادرار را کاهش pH جلوگیری از تشکیل سنگ های فسفات کلسیم و استروویت، ادرار باید اسیدی شود؛ آب زغال اخته و بتائینمی توانند دهند. امروزه در درمان حاد سنگ کلیه در کنار مایع درمانی و داروهای کنترل کننده درد، ب ه طور روزافزونی از داروهای ضداسپاسم، اورتروسکوپی وآزمایش های متابولیک استفاده می شود. از دیدگاه ابوعلی سینا مادة اصلی عامل تشکیل سنگ در کلیه، غذ اهای غلیظ، شیرینی های لزج، میو ه هایتر ش مزة دیر هضم ومیوه هایتولیدکننده خلط لزج است. ابوعلی سینا با دادن داروهای گیاهی ادرارآور و سن گشکن مانند آب نخود، آب کنگر، آب برگ ترب، بیخ کوشنه، بیخ تمشک، ریشة مقل، ریشة غار، نخود سیاه، بذر خطمی، آلبالو، انگم درخت زالزالک، خار سه کوهه، ریشة گیاه حنا، پیاز دشتی، کرفس کوهی، پونه، پسته و... بیماران دارای سنگ کلیه را درمان می کردند. بنابراین پزشکی امروز و دیدگاه ابوعلی سینا در خصوص تشخیص و درمان سنگ کلیه همسو و در یک راستا هستند، ولی هر کدام به نوعی متفاوت، به این صورت که ایشان با دادن داروهای ملین و رژیم های غذایی خاص به کمک گیاهان نامبرده ابتدا به پیشگیری از تشکیل سنگ و سپس به قلیایی یا اسیدی ساختن ادرار و دفع سنگ می پردازد، ولی در طب جدید با استفاده از داروهای شیمایی و گاهی رژیم های غذایی خاص سنگ کلیه درمان می شود