چکیده:
جرم سیاسی از جمله موضوعاتی است که در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مورد توجه خاص قـرار گرفته است. اتخاذ تصمیم پیرامون روش برخورد کیفری ارفاق آمیز و یا غیر آن در مورد مجرمین سیاسی از آزمون های سخت دولت ها در هنگام تدوین مقررات ماهوی و شکلی حقوق جزا بوده است. ﺟﺮائم ﺳﻴﺎﺳﻲ از ﺟﻤﻠﻪ جرائمی ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﻋﻠـﺖ ویژگی خاصی که دارند ﺑـﺎ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ، دوﻟﺖ و آزادی ﻫﺎی ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺳﺮوﻛﺎر دارﻧﺪ و ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ آﻧﻬﺎ ﻗﺎﻧﻮﻧﮕﺬار اﺳﺎﺳﻲ را ﺑـﺮ آن داﺷﺘﻪ ﺗﺎ ﺿﻤﻦ ﺗﻔﻜﻴﻚ اﻳﻦ ﺟﺮاﻳﻢ از ﺳﺎﻳﺮ ﺟﺮاﻳﻢ ﻋﺎدی و ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺴﻴﺮی ﻳﻜﺴﺎن ﺑﺮای رﺳـﻴﺪﮔﻲ ﺑـﻪ آﻧﻬﺎ در واﻗﻊ اﻣﺘﻴﺎزاﺗﻲ را ﺑﺮای ﻣﺮﺗﻜﺒﻴﻦ اﻳﻦ ﺟﺮاﻳﻢ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻲ ﻃﻠﺒﺪ ﻛـﻪ اﻳـﻦ ﻧﻮع ﺟﺮاﻳﻢ ﺑﺎ دﻗﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه و از ﺳﺎﻳﺮ ﺟﺮاﻳﻢ ﻣﻨﻔﻚ ﺷـﻮﻧﺪ. در این تحقیق که با روش تحلیل- توصیفی و ابزار کتابخانه ای گردآوری شده است، ﻫﺪف ﻣﺎ آﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻛﺸـﻮرﻣﺎن در زﻣﻴﻨـﻪ اﻳـﻦ ﺟـﺮاﻳﻢ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ضمن تحلیل این جرایم، ﮔﻮﺷﻪ ﻫﺎﻳﻲ از اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼت و ﻧﻘﺎﻳﺺ را ﻧﺸﺎن داده ﺗﺎ ﺷﺎﻳﺪ در روند اصلاح قوانین مرتبط تاثیرگذار باشد.
Political crime is one of the issues that has been given special attention in the constitution of the Islamic Republic of Iran. Deciding on a method of leniency or otherwise in the case of political offenders has been a rigorous test for governments in formulating the substantive and formal provisions of criminal law. Due to their special nature, political crimes are mainly related to sovereignty, government and public freedoms, and for this reason and its high sensitivity, the legislator has decided to separate these crimes from other ordinary crimes and then determine the same path. To deal with them, consider the privileges for the perpetrators of these crimes. Such an issue requires that the instances and nature of these crimes be clearly identified so that they can be easily distinguished from other crimes.In this research, which has been collected by analytical-descriptive method and library tools, the aim is to study the laws of our country in the field of political crimes and be able to analyze these crimes and show a corner of the relevant problems and shortcomings so that we can Let's take positive steps to correct possible problems and the process of amending laws.
خلاصه ماشینی:
تبيين جرم سياسي و عناصر تشکيل دهنده آن در نظام کيفري ايران 1 افشين حاجي پور تاريخ دريافت : ١٣٩٩/١/٢١ *2 محمود قيوم زاده ٣ تاريخ پذيرش :٢٢ /٩٩/٣ حسين حبيبي تبار چکيده : جرايم سياسي از جمله جرايمي هستند کـه بـه علـت ويژگي خاصي که دارند بـا حاکميت ، دولت و آزادي هاي عمومي سروکار دارند و به علت حساسيت آنها قانونگذار اساسي را بـر آن داشته تا ضمن تفکيک اين جرايم از ساير جرايم عادي و تعيين مسيري يکسان براي رسـيدگي بـه آنها در واقع امتيازاتي را براي مرتکبين اين جرايم در نظر گرفته است و اين موضوع مي طلبد کـه ايـن نوع جرايم با دقت مشخص شده و از ساير جرايم منفک شـوند.
اين قانون از ٦ ماده تشکيل شده است ، ماده اول درباره تعريف جرم سياسي صحبت کرده که گفته جرمهاي مذکور در ماده دوم از جرمهاي سياسي به حساب مي آيد وقتي که با انگيزه اصلاح امور دولت و ادارات يا سياستهاي دخلي و خارجي دولت صورت گيرد بدون قصد واردکردن آزار و اذيت به اصل نظام .
قصد عام همان قصد عادي است يعني قصدي که قانون معمولا به آن اکتفا ميکند، اغلب جرم ها يا قصد عام شکل ميگيرد ممکن است که برخي از جرم هاي سياسي مانند جرم اجتماع ، وقتيکه تهديدکننده صلح عمومي باشد که در اين هنگام وجود قصد عام مجرمانه کفايت مي کند(سرور،١٩٧٢،١٢٠).
٦٢٨ مصاديق مقرر در ماده ٢ اين قانون به شرطي که انگيزه اصلاح امور کشور عليه مديريت و نهادهاي سياسي يا سياست هاي داخلي يا خارجي کشور ارتکاب يابد، بدون آنکه مرتکب قصد ضربه زدن به اصل نظام را داشته باشد جرم سياسي محسوب گرديده است .