چکیده:
هندوستان و اقیانوس هند از روزگاران کهن، جایگاه ممتازی در عرصه هایسیاسی، اقتصادی و
نظامی ایران زمین داشته است. با پیدایش نظامهای سیاسی در بینالنهرین باستان و تمدن های
اولیۀ ایران و سپس دولت های آریایی، نقش این حوزة استراتژیک در تحولات اقتصادی جهان
آشکارتر شد. در این پژوهش، بازرگانی دریایی ایران و هند از هزاره های پیش از میلاد تا عصر
هلنی بررسی شده است. حکومت های ایران، به ویژه تمد ن های جنوب شرقی ایران با
دگرگونی های اقتصادی سواحل اقیانوس هند و سرزمین های ماوراء آن پیوند نزدیک و بر
یکدیگر سخت تاثیر داشته اند.
خلاصه ماشینی:
com مقدمه در منابع تاريخي ، درياي عمان و خليج فارس را به نام هاي بحر فارس ، بحر اخضر و درياي مکران و در برخي منابع کهن اروپايي با نـام دريـاي اريتـرا و دريـاي روميـروم و درياي هندوس نيز خوانده اند و اين نام ها گاه بر سرتاسر اقيانوس هند و پهنـه هـاي آبـي مربوط به آن نيز اطلاق مي شده است .
آگاهي هاي ما از تجارت دريايي ايرانيان با سرزمين هـاي خـارج از خلـيج فـارس و درياي عمان به ويژه هند، بر شواهد باستان شناسـي بـه ويـژه در دورة پـيش از تشـکيل حکومت هاي آريايي تکيه دارد.
در ايـن مقالـه کوشش شده است تا به پرسش زير پاسخ داده شود: - روابط تجاري ايران و هندوستان از آغاز تا عصر سلوکي ، چـه فرآينـدي داشـت و جايگاه آن در دولت هاي ايران چگونه بود؟ بر اين اساس ، آيا روابط دو منطقه ، به ويژه از طريق معابر آبي جنوب و جنوب شـرقي ايران ، ضمن شکوفايي اقتصادي منطقه ، تبادلات و آثار فرهنگي و تمدني را به وجود آورد؟ الف ) دوره پيش از تشکيل حکومت هاي شاهنشاهي ايران باستان ١.
آغاز تمدن شهرنشيني با توانـايي نوشتن در درة سند هنگامي بود که ساکنان آنجا با دولت هاي مجاور خلـيج فـارس و دريـاي عمان ، مناطق ساحلي مکران يا بلوچستان ، جنوب ايران و بين النهرين ارتباط گسـترده برقـرار کردند.
م. هند را تصرف کرد، هندوستان غربي بـه خاک ايران ملحق شد و ضمن گسترش روابط اقتصادي ، تسلط بر آب هاي اقيانوس هنـد و درياي عمان افزايش يافت (پيرنيا و افسر، ١٣٥٠: ٧٠؛ غروي ، ١٣٥٣: ٣٢ـ٣١).