چکیده:
در پژوهش حاضر با هدف واکاوی تجربه زیسته زنان کولی شهر خرم آباد از طرد اجتماعی، تلاش شده زیستجهان و نظام معنایی آنها و زیست حاشیهای توصیف و تفسیر شود. بر همین اساس از پارادایم تفسیری و روش پدیدارشناسی، برای انجام این تحقیق استفاده شد تا از این طریق با رجوع به تاریخچه زندگی اجتماع حاشیهنشین کولیها به فهم میانذهنیتهای آنها پرداخته شود. جمعآوری دادهها با مشارکتکنندگان از طریق ابزارهای مصاحبه نیمهساختاریافته و مصاحبه گروهی انجام شد. در این مطالعه با انجام مصاحبه با 15 نفر و برگزاری دو مصاحبه گروهی اشباع نظری حاصل شد. برای انتخاب مشارکتکنندگان روش نمونهگیری گلوله برفی به کار گرفته شد. محور اصلی یافتههای این مطالعه، چندوجهی بودن محرومیت و طرد زنان و دختران کولی را نشان میدهد که مفهوم پایه «مطرودیت مضاعف» را به تصویر کشیده است. چرخه، شرایط و زمینههای مطرودساز زنان و دختران کولی در قالب 9 مقوله از قبیل «فقدان قدرت چانهزنی زنان در محیط خانواده، تحقیر و خشونت در خانواده و فضای اجتماعی، کلیشههای جنسیتی و حکمرانی بر ذهنیت زنان کولی، دوریگزینی زنان بومی از ارتباط با زنان کولی، تکدیگری زنان به عنوان تنها منبع تامین معیشت، بیپناهی در پناهگاه زندگی، دختران کولی و بازمانده از تحصیل، کار و کودکی خیابانی و تلاش برای زنده ماندن و کار در کودکی» توصیف و تفسیر شده است. این زنان و دختران در وضعیت حاشیهای زیست میکردهاند و فرایند طرد این مشارکت کنندگان وابسته به شرایط و زمینههای متعددی است و در یک فرآیند چرخهای مطرودیت آنها بازتولید میشود.
خلاصه ماشینی:
این زنان و دختران علاوه بر کارهای خانه و کمک به همسران خود، وظیفه نان آوری خانواده ها را بر عهده دارند و این افراد مجبور هستند به کارهای مختلفی ازجمله گدایی، کار در خیابان و دست فروشی مشغول شوند تا بتوانند بخشی از هزینه های خانواده ها را تأمین کنند و از سوی دیگر با انواع خشونت های خانوادگی مواجه هستند و باید رفتارهای مختلف شوهران خود را همانند چند زنی و...
با تحلیل کیفی داده های به دست آمده پیرامون اجتماع حاشیه نشین مورد مطالعه که در معنای عامیانه منطقه ، «کاولی» خطاب میشدند در چرخه ای از محرومیت و وضعیت نامناسب زیست قرار گرفته اند که در ادامه این چرخه محرومیت زا زندگی کولیها بر پایه تجارب آن ها در قالب ٩ مضمون اصلی از قبیل : «بیقدرتی و فقدان قدرت چانه زنی زنان در محیط خانواده ، خشونت و تحقیر؛ تجربه مشترک زنان ، کلیشه های جنسیتی، دوریگزینی زنان بومی از ارتباط با زنان کولی، تکدیگری؛ تنها منبع تامین معیشت زنان ، بیپناهی زنان ، دختران کولی و محرومیت از تحصیل ، آغاز به کار در کودکی، جبر کار در کودکی و فشار خانواده » قابل تفسیر میباشد: (به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) ١) فقدان قدرت چانه زنی زنان در محیط خانواده مرور صحبت های مشارکت کنندگان در پژوهش نشان میدهد زنان کولی علیرغم تلاش ها و زحمات بسیار در بیرون از منزل ولی در محیط خانواده و تصمیم گیری در مورد امور مهم خانواده نقش بسیار ناچیزی دارند.