چکیده:
هدف این پژوهش تعیین اثربخشی بستة آموزشی توانبخشی روانشناختی بر میل به طلاق و صمیمیت زناشویی در زوجین در حال طلاق بود. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نوع نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. از میان 300 زوج در آستانة طلاق شهر اصفهان در پاییز سال 1398، تعداد 40 زوج به شیوة دردسترس انتخاب شدند و بهطور مساوی در دو گروه آزمایش و گروه گواه قرار گرفتند. بهمنظور گردآوری دادهها از پرسشنامة میل به طلاق (DTS) و صمیمیت زناشویی (IS) استفاده شد. گروه آزمایش طی ده جلسه بهکمک بستة آموزشی تدوینشده تحت آموزش قرار گرفتند. دادهها نیز از طریق تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر و با استفاده از نرمافزار SPSS 24 تحلیل شدند. نتایج نشان میدهد سطح میل به طلاق (01/ 0>p) و صمیمیت زناشویی (01/ 0>p) زوجهای گروه آزمایش در مرحلة پسآزمون و پیگیری در مقایسه با گروه گواه بهصورت معناداری بهترتیب پایین و بالاتر است. یافتههای پژوهش اثربخشی بستة آموزشی توانبخشی روانشناختی بر کاهش میل به طلاق و ارتقای صمیمیت زناشویی زوجهای در آستانة طلاق را تایید کرد. پیشنهاد میشود آموزش بستة توانبخشی روانشناختی در مراکز مشاوره برای زوجهای در معرض طلاق استفاده شود.
The aim of this study was to determine the effectiveness of psychological rehabilitation on divorce propensity and marital intimacy in couples who divorce. It was a practical and semi-experimental study with a pretest, a posttest, and a follow-up with a control group. Out of 300 couples divorcing in Isfahan in the autumn of 2019, 40 couples were randomly selected and then randomly assigned to an experimental group and a control group. The Divorce Tendency Scale (DTS) and Intimacy Scale (IS) were used to collect data. The experimental group was trained through a validated curriculum package during the ten sessions. Data were analyzed by repeated measures analysis of variance using SPSS 24 software. The results of the repeated measures analysis of variance showed that the propensity to divorce (p<0.01) of the couples in the experimental group were significantly lower and higher, respectively, than those in the control group in the posttest and follow-up phases. The results of the study confirm the effect of psychological rehabilitation training on reducing the propensity to divorce and improving marital intimacy. It is suggested that psychological rehabilitation training should be used in counseling centers for couples who are divorcing.
خلاصه ماشینی:
در مطالعات گذشته اثربخشی بستۀ آموزشی پیشگیری از طلاق (احمدی خویی، مهداد و کشتی آرای ، ١٣٩٧)، درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد (بهبهانی و قربان شیرودی ، ١٣٩٩)، آموزش برنامۀ ارتباط زوج ها (حسن زاده پشنگ ، دبیرمقدم ، شریفیان و صفاری نیا، ١٣٩٣)، برنامۀ پیشگیری و بهبود رابطه (حیدرنیا، نظری و سلیمانیان ، ١٣٩٣)، مشاورة زناشویی تلفیقی کوتاه مدت (خجسته مهر، احمدی قوزلوجه ، سودانی و شیرالی نیا، ١٣٩٤) و مشاورة گروهی مبتنی بر تحلیل ارتباط متقابل (علیخانی دارابی ، مهرابی ، حسینی دشتی و علیخانی ، ١٣٩٦) بر ارتقای صمیمیت زناشویی در افراد ناراضی از زندگی زناشویی یا زوج های در حال تعارض نشان داده شده است .
در کنار مطالعات مربوط به استفاده از انواع آموزش های مربوط برای ارتقای صمیمیت در رابطۀ زناشویی ، مطالعاتی نیز اثربخشی رویکرد تلفیقی طرحوارة درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد (اعلمی ، تیموری ، آهی و بیاضی ، ١٣٩٩)، آموزش شفقت به خود (دشت بزرگی ، عسگری و عسگری ، ١٣٩٦)، آموزش رویکردهای تلفیقی هیجان مدار-گاتمن و راهبردی -راه حل محور (شاهمرادی ، صادقی ، گودرزی و روزبهانی ، ١٣٩٨)، آموزش رویکرد هیجان مدار (محمدی ، اژه ای و غلامعلی لواسانی ، ١٣٩٧)، آموزش مهارت های ارتباط صمیمانه (مشتاقی ، اصغرنژاد فرید و احقر، ١٣٩٩)، معنادرمانی (نبوی حصار، عارفی و یوسفی ، ١٣٩٦؛ یوسفی ، ١٣٩١)، خانواده درمانی مبتنی بر طرحواره درمانی و نظام عاطفی بوون (یوسفی ، ١٣٩٠) و آموزش الگوی ارتقای رضایت زناشویی (یحیاییراد، سلیمی بجستانی ، عسگری و فرح بخش ، ١٤٠٠) را بر کاهش میل به طلاق در زوج ها از جمله زوج های متقاضی طلاق نشان داده اند.