چکیده:
کتاب درسی مهمترین وسیله آموزشی جهت تحقق اهداف آموزشی در تمام مراکز آموزشی است. به همین دلیل است که نقد کتابهای درسی از اهمیت زیادی برخوردار است، نقد کتابهای درسی منجر به اثربخشی بیشتر آنها میگردد. به همین دلیل است که نقد و ارزیابی کتابهای درسی دانشگاهی با استفاده از معیارهای دقیق ضرورت دارد. با توجه بهضرورت بحث شده، پژوهش حاضر در نظر دارد کتاب «تاریخ نقد ادبی» (احمدزاده هروی، 1392) را که سازمان «سمت» برای دانشجویان رشته زبان و ادبیات انگلیسی منتشر کرده است را بر اساس صد ویژگی کتابهای دانشگاهی که در ده مقوله جمعآوریشدهاند موردنقد قرار دهد. این ده مقوله شامل تخصص گرایی و هدفمندی موضوعی، توان نظری و دلالتهای کاربردی، توان استنادی و ماهیت میانرشتهای، جامعیت و روزآمدی، صلاحیت و کارنامه پدیدآورندگان، پاکیزگی نگارشی و ادبی، انسجام محتوایی و ساختاری، همخوانی با نظریههای یادگیری، ماهیت تعاملی و توان انگیزشی و ویژگیهای فیزیکی و ظاهری است. روش انجام این پژوهش تحلیل انتقادی است. نتایج پژوهش حاضر نشاندهنده آن است که نویسنده موفق به رعایت کامل اصول دهگانه در کتابش نشده است؛ به همین دلیل کتاب نیاز به بازنگری جهت رفع نواقص موجود در چاپ جدید دارد تا دانشجویان بتوانند بیشترین استفاده را از کتاب موردنظر داشته باشند.
The textbook is the most important educational tool in all educational centers. It helps to achieve educational aims. That is why criticizing academic textbooks is essential, because it leads to more effective textbooks. Considering the necessity discussed, the present study intends to criticize the textbook entitled "History of Literary Criticism" (Ahmadzadeh Heravi, 2013) published by "Samat" publications for undergraduate students of English language and English literature based on one hundred features of academic books that are summarized in the ten categories. These ten categories include thematic specialization and purposefulness, theoretical strength and practical implications, citation and interdisciplinary nature, comprehensiveness and up-to-dateness, qualifications and resumes of author, writing and literary decency, content and structural coherence, compatibility with learning theories. The nature of interaction and motivational power are physical and visible characteristics. The method of this research is critical analysis. The results of the present study show that the author has not succeeded in fully observing the ten principles in her book. For this reason, the book needs to be revised to address the shortcomings in order to make it more effective.
خلاصه ماشینی:
این نکته را باید درنظر داشت که در اکثـر مراکـز آموزشـی کتـاب محـور آمـوزش یادگیری رسمی است و ارزشـیابی دروس در محـدودۀ کتـاب هـای درسـی انجـام مـیشـود (رحمانی و ظفرآبادی، ١٤٠٠)، به همین دلیـل اسـت کـه بررسـی و تحلیـل و نقـد محتـوای کتاب های درسی اهمیت ویژه ای دارد.
هدف پژوهش حاضر بررسی و نقد کتاب تاریخ نقد ادبی (احمدزاده هروی، ١٣٩٢) از طریق معیار ده گانۀ منصوریان (١٣٩٢) است تا بدین طریق شناسایی نقاط قوت و ضعف این اثر که مخاطبان آن دانشجویان رشتۀ زبان و ادبیات انگلیسی در مقطع کارشناسی است فراهم و درنهایت راهکارهایی مناسب جهت بهبود کیفیت کتاب ارائه شود.
هرچند بحث تاریخ نقد ادبی دارای پیشینه اسـت ، امـا تـاکنون پژوهشـی بـا موضـوع مقالۀ حاضر که به بررسی و نقد کتاب دانشگاهی تاریخ نقـد ادبـی در رشـتۀ زبـان و ادبیـات انگلیسی پرداخته باشد وجود ندارد، حتی به گفتۀ امن خانی (١٣٩٧) در ادبیـات فارسـی نیـز تاریخ نقد ادبی پیشینۀ چندانی ندارد و گویا اولین فـردی کـه تـاریخ نقـد ادبـی را در ایـران نوشت عبدالحسین زرین کوب (١٣٦١) بوده است .
از دیگـر پـژوهش هـای نزدیـک بـه موضوع این بحث ، پژوهش عابدی جزینـی (١٣٩٩) اسـت کـه بـه نقـد کتـاب تـاریخ النقـد الادبی فی الاندلس به نگارش رضوان الدایـه بـا تکیـه بـر روش تحلیلـی ـ توصـیفی پرداختـه است .
تنها تفاوت این اثر با سایر کتاب های مرتبط همان طور کـه نویسـنده در مقدمـه ذکـر کرده است ، در این است که زبان انگلیسی مورداستفاده ساده و روان اسـت ، بـه نحـویکـه امکان درک مباحث پیچیده نقد برای دانشجویان میسر شده است .