چکیده:
این پژوهش با هدف ساخت پرسشنامه اولیه موفقیت امام جماعت مسجد براساس منابع اسلامی انجام شد. بر این اساس روش پژوهش، روش تحلیل محتوا و روش پیماشی بود که پنجاه نفر از ائمه جماعت موفق به صورت تصادفی با روش خوشهای انتخاب شدند. برای بررسی روایی محتوا، مؤلفهها و گویههای پرسشنامه از نظر شش نفر از کارشناسان متخصص در نماز و تبلیغ و کارشناسان روانشناسی استفاد شد که محاسبه ضریب کندال نشاندهنده میزان توافق کارشناسان خبره در مورد موافقت گویهها با مستندات اسلامی و نحوه دلالت آنهاست. جهت محاسبه روایی این پرسشنامه، همبستگی هر گویه با نمره کل محاسبه و گویههایی تأیید شد که همبستگی بالایی 3/0 با نمره کل دارند؛ همچنین برای بررسی اعتبار پرسشنامه، ضریب آلفای کرونباخ 83/0 و همبستگی بین دونیمه پرسشنامه محاسبه شد که نتایج نشاندهنده اعتبار بالای پرسشنامه میباشند.
This study aimed to develop a preliminary questionnaire for the success of the Congregational Imam of the mosque based on Islamic sources. So, the research method was content analysis and survey method so that 50 successful imams were randomly selected by cluster sampling method. To evaluate the validity of the content, components, and items of the questionnaire the views of six experts in psychology and prayer were taken. The result of Kendall coefficient indicates the agreement degree of experts on items with Islamic data and the way of their implies. To evaluate the validity of this questionnaire, the correlation of each item with the total score was calculated and items with a high correlation of 0.3 with the total score were confirmed. Also, to check the validity of the questionnaire, Cronbach's alpha coefficient 0.83 and the correlation between the two sides of the questionnaire was calculated; the results show the high reliability of the questionnaire.
خلاصه ماشینی:
با توجه به کاهش تمایل برخی از افراد به مساجد در سالهای گذشته، امام جماعت در مسجد در جذب یا دفع نوجوانان، جوانان و توده مردم به دین نقش مؤثری دارد؛ چنانکه مسجد در صدر اسلام در تمامی ابعاد ایفای نقش کرده و محوریت اجرا و انجام تمامی فعالیتها بر عهده امام و پیشوای مسجد بوده است (فجری، 1389، ص103)؛ ازاینرو مراکز علمی و حوزههای دینی میبایست امام جماعتی تربیت کنند که با وسعت نظر و آگاهی کامل به علوم دینی و مسائل روز، اهتمام به همه امور مسلمانان داشته باشند؛ زیرا پیوند میان امام و مسجد میتواند تأثیرات بیبدیل و شگرفی در توسعه و تعمیق فرهنگ اسلامی و مقابله با هجمه فرهنگی دشمنان داشته باشد؛ برای مثال پورجعفری صدرآباد و افتخاری (1397) در پژوهشی با هدف معرفی الگوی عملیاتی به ائمه جماعت به بررسی سیره آیتالله مهدوی کنی بهعنوان امام جماعت یکی از مساجد پرداختهاند و فعالیتهای ایشان را در سه حوزه سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دستهبندی کردهاند.
با توجه به اینکه هدف این پژوهش توصیف عینی، واقعی و منظم ویژگیهای موقعیت یا موضوعی خاص است، پس پژوهشی توصیفی نیز میباشد (نادری و سیف نراقی، 1387، ص39)؛ همچنین برای تحلیل و بررسی مؤلفههای موفقیت امام جماعت در منابع اسلامی در این پژوهش از روش تحلیل محتوا استفاده شد؛ درنتیجه روش تحقیق را میتوان روش توصیفی−تحلیلی دانست، اما از آنجا که مقصود نهایی این پژوهش، تهیه پرسشنامه اولیه موفقیت ائمه جماعت مساجد از دیدگاه قرآن و روایات آموزههای اسلامی در مورد مؤلفههای موفقیت به صورت توصیفی جمعآوری و سپس دستهبندی، و تجزیه و تحلیل شده است که مستلزم ارزیابی اعتبار و پایایی آن به صورت میدانی است؛ از اینرو میتوان روش پژوهش در بخش میدانی پژوهش را زمینهیابی (پیمایشی) دانست.