چکیده:
حجاب به معنای پوشش است و در قرآن کریم هفت بار مطرح شده است. قرآن حجاب را موجب حفظ ارزش زن و مانع جلوه
گری او در میان نامحرمان میداند. حجاب موجب صیانت او از گزند نااهلان و عامل امنیت زن در جامعه است. یکی از فلسفه
های حجاب در فرهنگ اسلام مزین شدن زن به زینت تقوا و عفاف است. همچنین عفاف به معنای پرهیزگاری، خویشتن داری
و نگهداشتن نفس از فزون خواهی و حرام است که در قرآن چهاربار به کار رفته است. در نهج البلاغهی امام علی) ع (بحث
حجاب و عفاف در خطبههای امام بیشتر در موضوعات تقوا استنباط میشود و در سایر موارد تحت موضوعات پاکدامنی و
مبارزه با هوای نفس قابل دریافت است. در قرآن مساله ی عفاف در آیه ی اول سوره نور بازتاب ویژهای دارد و آیه ی پنج
سوره ی مومنون عفاف را از خصلتهای برجسته ی مومنان میداند. عفت را بعد از نماز و زکات و پرهیز از لغو مطرح نموده و
آن را بر امانت و وفای به عهد مقدم داشته است. دامنه ی عفاف از گستردگی خاصی برخوردار است. گاه در امور اجتماعی
مطرح میشود و گاه در فعل و انفعالات فردی. عفاف با دیگر فضایل، رابطه ی اثر و موثر دارد؛ زیرا در راس همه خوبی هاست.
رعایت عفاف در جامعه ی اسلامی از یک طرف، نشان دهنده ی میزان اعتقادات درونی افراد جامعه است و از طرف دیگر، نشان
دهنده ی اهمیت ارزش حجاب و عفاف در جامعه است. امام علی) ع (می فرماید: افضل العباده شیء واحد و هو العفاف
672 به نقل از کتاب جایگاه و تاثیر عفاف در تعاملات و ارتباطات، 846 (در یک تقسیم بندی،) محدث نوری، 8041 ق: 88
عفاف به عفت درکردار، عفت در نگاه، عفت در پوشش، عفت در اظهار زینت، عفت در معاشرت، عفت در گفتار و عفت در
اندیشه، تقسیم میشود که متناسب با موضوع، آیات قرآن و احادیث و خطبه ی امام علی) ع (قابل تأمل است. همچنین
عفاف دارای فضایلی است که مورد بحث قرارگرفته است.
پشینه یافته ها
با استفاده از سه نوع ترجمه ی نهج البلاغه که در اختیار داشتیم قبلا مطالعات و نوشتههایی را در حوزه ی تحقیقات مربوط
تهیه کرده بودم و با محوریت سخنان امام موضوعاتی را تدوین نموده بودم، و با فراخوان جدید و با منابع بیشتر، سمت و سوی
نوشتههایم هدف دار تر شد.