چکیده:
زمینه و هدف: جرایم اقتصادی از جمله عمده ترین مباحث دنیای ما بوده که در بستر زندگی امروز به واسطه ی سوء استفاده از هوش و استعداد ارتکاب می یابند. در این جرایم که حیله گری و پنهان کاری نقشی بسزا داشته، اصولا کشف جرم، امری بسیار سخت و خطیر بوده از این رو استفاده از دام ها و تله های پلیسی خواهد توانست یک راه مهم، برای کشف این دسته از جرایم می باشد. اما عدم شناخت دام ها و تله ها می تواند موجب هدر رفت منابع اعمال قانون شده و اقتصاد عملیات های مخفی را با شکست مواجه نماید. مقاله حاضر در صدد پاسخگویی به این سئوال است که مهم ترین دام ها و تله های پلیسی در جرایم اقتصادی چیست و این دام ها و تله ها چگونه می توانند موجبات عدم هدر رفت بودجه این گونه عملیات های مخفی را فراهم نمایند.روش شناسی: این مقاله توصیفی – تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانه ای و فیش برداری به بررسی و تحلیل سوال فوق الذکر پرداخته است.یافته ها و نتایج: این مقاله ضمن تبیین انواع دام ها و تله های در دو جرم اقتصادی پولشویی و رشوه می تواند از یک طرف هدایتگر پلیس، طراحان و گردانندگان عملیات های مخفی در پیاده سازی یک عملیات مخفی دام گستری باشد به گونه ای که موجب عدم هدر رفت منابع اعمال قانون گردد و از طرف دیگر موجبات اعتماد هرچه بیشتر مردم به پلیس و دستگاه قضایی را فراهم نماید.
خلاصه ماشینی:
این روش بیشــتر در مورد مظنونان و تکرار کنندگان جرمی بکار می رود که به علت فقد ادله مناســب در جهت محکوم نمودن ، امکان تعقیب کیفری آنان وجود ندارد و مامورین اجرای قانون با توســـل به این عملیات ، در صـــدد کشـــف یا اثبات جرم ارتکابی آنان هســتند(حســنی و موذن زادگان ، ٧:١٣٩٣) چنان چه مامور مخفی، در تلاش برای جمع آوری مدارک، از مجموعه ای از حدود حقوقی فراتر رفته و چهار شرط اساسی را احراز نماید، می توانیم بگوییم که دام گستری رخ داده است ؛ این چهار شرط عبارتند از: (الف ) گمان معقولی دال بر زمینه چینی فرد برای ارتکاب جرم یا مشـــارکت وی در جرم وجود ندارد؛ (ب ) فعالیت مامورین پلیس یا همکاران آن ها بدون در اختیار داشتن مجوزهای قانونی لازم صورت گرفته باشد؛ (پ ) مامورین دولت صرفاً در نقش ناظرین منفعل ظاهرنشده ، بلکه در عوض چیزی بیش از فرصـــت ارتکاب جرم را در اختیار مظنون قرار داده باشـــند؛ (ت ) زنجیره ای از علت ها و معلول ها میان رفتار مامور دولت و جرم ارتکابی وجود داشــته باشــد(٢٠١٤١٠٠,Roibu) با این چهار شــرط ، دام گســتری و تله گذاری نامشــروع محقق خواهد شد در هر عملیات مخفی، مامورین مخفی یا مخبرین وظیفه دارند تا با نفوذ در بطن یک تشکیلات جنایی، مجرمین را در هنگام ارتکاب به جرم مشاهده کنند.