چکیده:
ضمیر انتزاعی و ناملفوظ در زبانهای ضمیرانداز به عنصری اشاره میکند که دارای نقش نحوی است ولی نمود آوایی ندارد. این زبانها دارای تقسیمبندیهای گوناگونی هستند. در این مقاله، ابتدا، به ردهبندی زبان مازندرانی بر اساس اصول تقسیمبندی زبانهای ضمیرانداز بر اساس ریتزی (1982) و سپس، به ویژگیهای منحصربهفرد زبانهای ضمیرانداز پرداختهایم و با ارائۀ شواهد و دادههای زبانی، مشخص کردهایم که زبان مازندرانی میتواند در کدام یک از این زیرمجموعهها جای گیرد. در این جستار، به تعریف و ساختار انواع مختلف زبانهای ضمیرانداز اشاره و نشان داده شده است که اینگونه از زبانها، بهصورت کلی، به چهار زیرمجموعه تقسیمبندی میشوند: 1- زبانهای ضمیرانداز ثابت مانند ایتالیایی، یونانی، فارسی؛ 2- زبانهای ضمیرانداز پوچواژهای مانند آلمانی، گونههایی از هلندی و آفریقایی؛ 3- زبانهای ضمیرانداز نسبی مانند عبری، روسی، ماراتی و پرتغالی برزیلی؛ 4- زبانهای ضمیرانداز کلامی (گفتمانی) مانند چینی، ژاپنی و کرهای. با مقایسة زبان مازندرانی با تقسیمبندی ارائهشده، نشان دادهایم که زبان مازندرانی ویژگیهای زبانهای ضمیرانداز ثابت را دارد، ضمن اینکه این زبان را میتوان در حوزة زبانهای ضمیرانداز کلامی نیز قرار داد؛ چرا که همنمایهشدن ضمیر ناملفوظ و فاعل بند پایه بستگی به بافت کلامی دارد.
Abstract or unexpressed pronoun in Pro-drop languages refers to a linguistic element having a syntactic function with no phonetic representation. These kinds of languages are divided in different varieties. This article, in the first level, tries to mention the properties of pro-drop languages and at the second one, tries to compare and survey Mazandarani based on pro-drop language division done by Rizzi (1982) to see that in which group, it can be placed. As a whole, the structure of all pro-drop languages can be divided into four groups; 1. Fixed pro-drop languages like Italian, Greek and Persian; 2. Expletive (Null filler) pro-drop languages such as German, some kinds of Dutch and African languages; 3. Relative pro-drop languages as Hebrew, Russian, Marathi, and Brazilian Portuguese; 4. Discourse pro-drop languages like Chinese, Japanese and Korean. With the comparison of Mazandarani to the properties of pro-drop languages, we come to the conclusion that this language belongs to the category of consistent pro-drop languages. Meanwhile, it can be categorized in discourse pro-drop languages as well, because the co-indexation of covert pronoun and the subject of matrix sentence depends on the discourse context.