چکیده:
از آنجا که اندک تغییر در حروف و کلمات، فهم مقصود اصلی معصوم علیه السلام را مشکل خواهد ساخت و ما را در رسیدن به معنایی درست و مقبول ناکام می گذارد، توجه به پدیده ی تصحیف، از اهمیت بسزایی برخوردار است. بررسی آفت تصحیف در روایات، برای آشنایی با کیفیت تعامل با احادیث تصحیف شده و در نهایت فهم درست آنها ضروری می نماید. این پژوهش به آسیب شناسی تصحیف و تحریف در منابع تفسیری و روایی فریقین می پردازد. . پژوهشگر در این پژوهش به تبیین و تحلیل آسیب شناسانه تصحیف و تحریف روایات انعکاس یافته در تفاسیر شیعه و سنّی در چهار حیطه جریان شناسی آسیب های حدیثی در منابع روایی و تفسیری ، آسیب شناسی تصحیف و تحریف و بررسی انگیزه ها و عوامل ورود آن در روایات فریقین ، راه های شناخت تصحیف و تحریف در منابع روایی، بررسی عواقب و پیامدهای تصحیف و تحریف در منابع روایی و شناخت راه های برون رفت از این معضل می پردازد. هدف اصلی تحقیق عبارت بوده از : آگاهی از نقاط ضعف و بعضا نقاط قوت منابع مهم حدیثی و تفسیر روایی شیعی.روش تحقیق حاضر روش تحلیلی کتابخانه ای و متکی بر ابزار فیش برداری بوده است و پزوهشگر با عنایت به تفاسیر روایی فریقین به استخراج ، طبقه بندی، تبیین و تحلیل مباحث تصحیف و تحریف روایات تفسیری که مرتبط با موضوع پژوهش بوده اند پرداخته است.
Since a slight change in the letters and words will make it difficult to understand the main purpose of the Infallible PBUH and will prevent us from reaching a correct and acceptable meaning, it is very important to pay attention to the phenomenon of correction. Examining the plague of tashahhud in the narrations, in order to get acquainted with the quality of interaction with the tashahhud hadiths and finally their correct understanding, is necessary. This research deals with the pathology of correction and distortion in the interpretive and narrative sources of the two parties. . In this study, the researcher explains and analyzes the pathology of correcting and distorting the narrations reflected in Shiite and Sunni interpretations in four areas: the flow of hadith damage in narrative and interpretive sources, the pathology of correcting and distorting, and examining its motives and factors in narrations. Fariqin discusses the ways of recognizing correction and distortion in narrative sources, examining the consequences and consequences of correction and distortion in narrative sources and recognizing the ways out of this dilemma. The main purpose of the research was to be aware of the weaknesses and sometimes strengths of important hadith sources and interpretation of Shiite narration. Classification, explanation and analysis of the issues of correction and distortion of interpretive narrations that have been related to the subject of research.
خلاصه ماشینی:
٣ ١-مقدمه از آفات برجستۀ متن و سند حديث ، تصحيف به معناي خطاي در صحيفه (ابن منظور، ١٤٠٥ ، ج ٧ ، ص ٢٩٠) و تحريف است و به اين نوع حديث «مصحّف » و «محرّف » مي گويند..
روشن است که اندک تغيير در حرکات ، حروف ، کلمات و عبارات ، فهم مقصود متکلم را با مشکل مواجه خواهد کرد و يا موجب انحراف در فهم آن خواهد شد؛ از اين رو، براي فقيهان و محدّثان ، شناخت احاديث محرّف و مصحّف ضروري است ، گرچه تصحيف شناسي فني بسيار سخت ، پرمخاطره و مهم است که تنها عالمان تيزبين ، حاذق و نقادند که سنگيني اين بار را به دوش ميکشند برخي معاصران اين امر را پيش نياز فهم حديث و اولين گام براي آن معرفي نموده اند تا معلوم شود، آيا متن حديث به همين گونه از معصوم عليه السلام رسيده است يا تصحيفي در کتابت يا در قرائت آن رخ داده است .
از اين رو، کثرت تصحيفات ، محدثان را بر آن داشته تا براي پيشگيري از تصحيف احتمالي که بيشتر ناخواسته است ، در گام نخست به اعجام (نقطه گذاري) و شکْل (حرکت گذاري) دست بزنند و بهترين شيوه ي تحمل حديث را سماع از خود شيخ و يا قرائت کتاب بر او بدانند و نيز شرايطي را براي راويان و ناسخان حديث ، مانند ضابط بودن لازم بشمرند و از ديرباز مقابله ي نسخه هاي متعدد حديثي را مدنظر قراردهند و درباره ي تصحيفات روايات دست به نگارش کتب مستقل بزنند.