چکیده:
اهمیت فضای مجازی و فراگیری آن، موجب شده است که مقام معظم رهبری در جلسات و دیدارهای عمومی، بارها در باب فضای مجازی سخن گفتهاند. وضعیت نابسامان فعلی فضای مجازی در ایران و بحث و گفتوگو و اختلافنظرها در این باره، همچنان وجود دارد؛ اما باید گفت که فرمایشهای ایشان در این خصوص، کامل و روشنگر است.
متاسّفانه، هرکس برای تبیین یا اثبات نظر خود در مورد فضای مجازی، تنها به گوشهای از سخنان ایشان توجّه میکند و از نگاه جامع به تمام بیانات و فرمایشهای ایشان غفلت میورزد. سخنان ایشان در باب فضای مجازی را میتوان به دو حوزه حاکمیتی و کاربری فضای مجازی تقسیم کرد.
در این گفتوگو، با جناب آقای محمدرضا سیفی، فعّال و پژوهشگر فضای مجازی، در باره این دو حوزه به بحث نشستهایم.
خلاصه ماشینی:
اینکه عرض میکنم منظومه فکری، برای این است که امروزه هرکسی یکی دو مورد از صحبتهای ایشان را میشنود و به بقیه توجّهی نمیکند؛ یعنی به فهم جامعی از صحبتهای مقام معظم رهبری راه پیدا نمینماید؛ اما میدانیم که دریافتهای متفاوتی در باره نگرش ایشان از فضای مجازی وجود دارد که برخی مواردِ این دریافتها، در تقابل با هم قرار میگیرند و متفاوت هستند.
رهبر معظم انقلاب، در حوزه کاربری فضای مجازی نیز صحبتهایی دارند که باید محلّ توجّه قرار بگیرد؛ بهعنوان مثال، میفرمایند: «یکی از خصوصیات ممتاز دیگر امروز، آمادهبودن وسایل رساندن پیام است؛ همین فضای مجازی که این برادرمان بهتفصیل و خیلی خوب بیان کردند و تعبیر خوبی است که ایشان کرد و به ذهن بنده هم اتّفاقاً همین تعبیر قبلاً رسیده بود که اسمش فضای مجازی است؛ درحالیکه واقعاً فضای حقیقی است؛ یعنی این فضا، درون زندگی بسیاری از مردم حضور دارد.
بنابراین، ایشان در باره فضای مجازی، دو حرف دارند: یکی اینکه این فضا مطلوب نیست و باید بهسرعت این فضای مطلوب را آماده کنیم و دیگر اینکه حالا که به فضای مطلوب نرسیدیم، چه کنیم؟ خطرناکترین سرویسهای این فضا، شبکههای اجتماعی و بهخصوص شبکههای اجتماعی صهیونیستی مانند اینستاگرام و تلگرام و فیسبوک هستند که حوزه کاری آنها، بیشتر به تله شبیه است؛ ولی حضرت آقا میفرمایند: کسانی که میتوانند و فاسد نمیشوند و رنگ نمیگیرند و میتوانند تأثیرگذار باشند، اجازه ورود دارند؛ یعنی ایشان حتّی به صورت عمومی به جوانان و نوجوان اجازه حضور در شبکههای اجتماعی را ندادهاند.