چکیده:
عرضه اولیه سهام در بورس، بهعنوان یک فعالیت حرفهای بازار مستلزم ایفای نقش از سوی اشخاص متعددی است. ماده 43 قانون بازار اوراق بهادار گرچه خواسته است در راستای حمایت از حقوق سرمایهگذاران و بهتبعآن بازار سرمایه، بر مسؤولیت مدنی این اشخاص تأکید کند؛ لکن این مقرره در ظاهر نهتنها نتوانسته از عهده این مهم برآید، بلکه در برخی موارد موجب دشوارتر شدن احقاق حق زیاندیده میشود. عدمتغییر مبنای مسؤولیت مدنی، تعیین مدت برای طرح دعوی، احصای اشخاص مسؤول، ایجاد صلاحیت موازی برای هیأتمدیره بورس و عدم وضع حکم جدید در خصوص نحوه مسؤولیت اشخاص دخیل در ورود ضرر واحد ازجمله نکات قابلتأمل آن است. ایندرحالیاست که بامطالعه حقوق انگلیس و آمریکا معلوم میشود که در آنجا رسیدگی به دعوای ضرر و زیان ناشی از عرضه اولیه بسیار ضابطهمند بوده و مقررات موجود حداکثر حمایت را از سرمایهگذاران میکند. تغییر مبنای مسؤولیت از تقصیر به مسؤولیت بدون تقصیر، ایجاد مسؤولیت تضامنی برای عاملان زیان متعدد در ضرر واحد و بازنگری در صلاحیت هیاتمدیره بورس در رسیدگی به دعوا ازجمله راهکارهایی است که میتواند حمایت حداکثری را از سرمایهگذار و بازار سرمایه درپی داشته باشد.
The IPO on the stock exchange, as one of the professional activities, requires the role of several individuals. Article 43 of Iranian Market Law, although seeks to emphasize the responsibility of these individuals in order to protect the rights of investors and consequently the capital market, but this regulation not only failed to address this issue, but in some cases made it more difficult to realize the lost rights. Is. No change in the basis of civil liability, deadline for filing a liability lawsuit, counting responsible persons, creating parallel jurisdiction for the board of directors and the role of detecting and declaring infringement Damage by the injured party is one of the points to be considered in this article. A study of British and American law, however, reveals that litigation in that country is highly regulated and that existing regulations provide maximum protection for investors. Changing the basis of liability from fault to fault without liability, creating joint and several liability for the perpetrators of multiple losses in a single loss and reviewing the competence of the board of directors in handling litigation are some of the solutions that can provide maximum protection to the investor and the capital market.
خلاصه ماشینی:
دراین راستا، ماده ٤٣ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران ١ مقرر میدارد: «ناشر، شرکت تأمین سرمایه ، حسابرس و ارزش یابان و مشاوران حقوقی ناشر، مسئول جبران خسارات وارده به سرمایه گذارانی هستند که در اثر قصور، تقصیر، تخلف و یا به دلیل ارائه اطلاعات ناقص و خلاف واقع در عرضه اولیه که ناشی از فعل یا ترک فعل آن ها باشد، متضرر گردیده اند.
Investopedia "Primary Market" مسئول خسارات ناشی از انجام ناصحیح عرضه دانست ؛ زیرا در این حالت هنوز ناشر واجد شخصیت حقوقی نیست ؛ بلکه امور راجع به تشکیل شرکت و پذیره نویسی و تأمین سرمایه توسط مؤسسین انجام میشود؛ لذا دراین باره نباید اطلاق ماده اخیرالذکر را حمل بر وجود مسؤولیت برای ناشر درهرصورت دانست ؛ بلکه این مسؤولیت باید به صورت موردی نسبت به هریک از سه حالت عرضه اولیه بحث و بررسی شود.
هر شخصی که بیانیه ثبت را امضا میکند ازجمله مدیران شرکت ، بر اساس بخش ١١ قانون اوراق بهادار ١٩٣٣ ایالات متحده ، نسبت به محتویات آن دارای مسؤولیت فرض شده اند؛ مطابق قسمت B بخش ١١ قانون مذکور، برخلاف سایر اشخاص دخیل در عرضه اولیه ، این حق برای ناشر در نظر گرفته نشده است تا با اثبات عدم تقصیر خود یا تلاش در جهت جبران تقصر از مسؤولیت رهایی یابد.