چکیده:
خستین مرحله پژوهش یافتن موضوع و مسأله است. به عبارت دیگر هرپژوهشی در واقع پاسخ به یک یا چند پرسش است.هدف این پژوهش شناسایی نیازهای پژوهشی در حوزه مطالعات درباره نگاه درجه دوم به شبهه است تا گام سازنده و مؤثری در غنیسازی ادبیات پژوهش و اولویتشناسی پژوهشی در این عرصه برداشته شود. روش این پژوهش، ترکیبی از نوع پیمایشی و تحلیل محتوا است. جامعه آماری پژوهش کلیه کتابها، مقالات و متخصصان فعال در حوزه شبههشناسی و پاسخگویی به شبهات است. نمونه آماری،10 پایاننامه، 7 کتاب، 50 مقاله و 10 تن از متخصصان شبههپژوه و پاسخگو به شبهات دینی است که به صورت نمونهگیری هدفدار انتخاب شدند. یافتههای پژوهش شامل 159 عنوان پژوهشی در ذیل 17 کلان موضوع است. کلانموضوع روششناسی پاسخ به شبهات دینی با 40 عنوان پژوهشی، کلانموضوع آیندهپژوهی شبهات دینی با 29 عنوان پژوهشی، کلانموضوع تبارشناسی شبهات دینی با 15 عنوان پژوهشی و کلانموضوع شبهه و هنر با 12 عنوان پژوهشی، بیشترین نیاز پژوهشی را به خود اختصاص دادند.
خلاصه ماشینی:
بر این اساس، پرسش اصلی و موضوع پژوهش حاضر، شناسایی و معرفی مهمترین مسائل مربوط به ماهیت، زمینهها، عوامل، اهداف، اصول، رویکردها، ابزارها، قالبها و روشهای پاسخ به شبهات دینی است، که تاکنون بیپاسخ مانده و مطالعه و بررسی علمی آن ضروری به نظر میرسد.
در این راستا میتوان به پژوهش باقی نصرآباد (1383) با عنوان «روششناسی استاد مطهری در نقد اندیشهها»، شریفی و محیطی اردکان (1397) با عنوان «روششناسی آیت الله مصباح یزدی در پاسخ به شبهات اعتقادی»، محقق گرفمی قربانی و میرزایی (1399) با عنوان «روششناسی پاسخگویی به شبهات با استفاده از مؤلفههای عقلی در سیره امام صادق(»، احمدی و شاکر (1397) با عنوان «روششناسی شبههسازی وهابیت و نقد روشمند آن»، محمدی و جاودان (1396) با عنوان «رویکرد برهانی امام صادق( در مواجهه با پرسش ها و شبهات اعتقادی»، احسانی و نبوی (1398) با عنوان «کتابشناسی پاسخ به شبهات قرآنی»، علیزاده موسوی (1395) با عنوان «درآمدی بر چیستی شبهه»، محقق گرفمی (1400) با عنوان «بایستههای اخلاقی و روششناسی علمی پاسخگویی به شبهات در سیره امام صادق(»، مظفری و صالحی (1399) با عنوان «روش مورد تأیید معصوم در پاسخ به شبهات امامت»، ایوبی و افشانی (1394) با عنوان «مطالعه نگرش دانشجویان در مورد میزان رواج شبهات دینی در بین جوانان»، افقی و برنجکار (1393) با عنوان «بررسی اقناع مخاطب در پاسخ گویی به شبهات اعتقادی»، حسینی علی آبادی و ابوطالبی (1397) با عنوان «نگاه قرآن به شایعه و شبهه؛ دو روش نفوذ فرهنگی دشمن از طریق رسانه»، خدایاری و عسگری (1393) با عنوان «شیوههای علمی ائمه متأخر در مقابله با باورهای نادرست» اشاره کرد.