چکیده:
هدف این مقاله، بررسی تاثیر تعمیقسرمایه و کششجانشینی عواملتولید بر ظرفیت اشتغالزایی بخش صنایعکارخانهای ایران طی دوره سالیانه 1368-1398 میباشد. بدین منظور، با استفاده از تکنیک خودرگرسیونی با وقفههای گسترده (ARDL) و دادههای سالیانه سریزمانی دوره پیشگفته، به بررسی روابط و همگرایی بین متغیرهای مورد نظر و ظرفیت اشتغالزایی بخش، پرداخته میشود. نتایج حاکی از تاثیر معنیدار معکوس آنی و مستقیم تاخیری عامل تعمیقسرمایه در هردو دوره و نیز تاثیر معنیدار مستقیم تاخیری عامل کششجانشینی عواملتولید در دوره کوتاهمدت و تاثیر معنیدار معکوس تاخیری تغییرات کششجانشینی عوامل در دوره بلندمدت بر ظرفیت اشتغالزایی بخش، طی دوره مزبور میباشد. همچنین، طبق مدل تصحیحخطا (ECM)، الگوی پویای کوتاهمدت ظرفیت اشتغالزایی بخش مزبور به سمت الگوی تعادلبلندمدت، همگرایی و گرایش دارد. براساس نتایج، انتخاب تکنولوژی سازگار در بخش صنایعکارخانهای (صنعت ساخت) ایران در راستای امکان جانشینی آسان عوامل و تعمیقسرمایه، بهرهگیری بیشتر از تجارب بینالمللی، بومیسازی دانشفنی و انتقال فنآوریهای نوین از طریق راهبرد تعمیقسرمایه در جهت افزایش سطح رقابتپذیری محصولات بخش صنعت ساخت و ارتقاء توان استفاده از دانشفنی در تولید محصولات صنعتی و انتخاب مدبرانه راهبرد تعمیقسرمایه در جهت افزایش و یا حداقل، حفظ وضع موجود اشتغال بخش، پیشنهاد میگردد.
The purpose of this article is to investigate the effect of capital deepening and elasticity of substitution of production factors on the employment capacity of Iran's factories during the annual period of 1989 - 2019 .In this regard, by using the autoregressive distributed lag (ARDL) method and time series data, the relationship and convergence between the macro-micro variables considered in this research and the employment capacity of Iran's manufacturing sector are investigated.The results indicate a significant immediate inverse (negative) and direct (positive) delayed effect of the capital deepening factor in both periods, as well as a significant direct delayed effect of the substitution elasticity of production factors in the short-term period and a significant inverse effect of delaying changes in the substitution elasticity of production factors in the long-term period on the employment capacity of the manufacturing industry sector of Iran's economy during the mentioned years. Also, according to the error correction model (ECM), the short-term dynamic model of the employment capacity of the said sector has convergence and tendency towards the long-term equilibrium model.Keywords: capital deepening; elasticity of substitution of factors; manufacturing industry; capacity of creating employment; ARDL ;Iran.JEL Classification: C22 ، D22، E22، J23، L60
خلاصه ماشینی:
از آنجاکه در بسياري از مدل هاي اقتصادي و مالي، تأثيرگذاري متغيرهاي توضيحي با تأخير (وقفه )هاي قابل توجهي مواجه اند، در پژوهش حاضر با استفاده از رويکرد «خودرگرسيوني با وقفه هاي توزيعي (ARDL)»٣ که مبتنيبر تفسير سه معادله روابط پوياي کوتاه مدت ، روابط بلندمدت و الگوي تصحيح خطا (ECM)٤ است ، ابتدا فرايند ايستايي (مانايي)٥ متغيرهاي مدل به روش آزمون ديکيفولر تعميم يافته ، فروض کلاسيک و تصريح فرم تبعي درست مدل ، مورد آزمون قرارگرفته و سپس ، روابط کوتاه مدت و بلندمدت بين متغيرهاي توضيحي و متغير وابسته مدل و نيز وجود رابطه بلندمدت (هم جمعي) بين متغيرها با استفاده از آزمون هم جمعي کرانه اي پسران و ديگران مورد آزمون قرار گرفته و آنگاه ، مدل تصحيح خطا براي محاسبه سرعت تعديل عدم تعادل هاي کوتاه مدت در مسير رسيدن به تعادل بلندمدت تشريح و تبيين گرديده و به دنبال آن ، آزمون ثبات بلندمدت پارامترهاي مدل ، موسوم به ثبات ساختاري مدل ، مورد بررسي قرار گرفته و سپس ، به تجزيه و تحليل نتايج حاصل از برآورد مدل و در پايان به نتيجه گيري و پيشنهادها پرداخته ميشود.
1 1 Cpital Widening بنابراين ، پژوهش حاضر در پي آن است که با معرفي مؤلفه «کشش جانشيني کار ـ سرمايه » به عنوان يکي از عوامل و مؤلفه هاي مهم و اثرگذار بر توان و ظرفيت اشتغال زايي، راهبرد «تعميق سرمايه فيزيکي» در سطح صنايع کارخانه اي (صنعت ساخت )، به عنوان يکي از مهم ترين بخش هاي مولد اقتصاد کشور براي دوره ساليانه ١٣٦٨-١٣٩٨ مورد بحث و بررسي قرار دهد و به تشريح و تفسير نتايج حاصل از برآورد الگوهاي کوتاه مدت و بلندمدت تقاضاي نيروي کار صنايع کارخانه اي کشور با استفاده از رهيات مدل هاي پوياي ١ خودرگرسيوني با وقفه هاي توزيعي (ARDL)٢ بپردازد.