چکیده:
هدف این پژوهش مقایسه اثربخشی درمان فراشناختی و درمان شناختی- تحلیلی بر کاهش اضطراب بر روی بیماران مبتلابه سندروم روده تحریکپذیر (IBS) بود. این پژوهش از نوع پژوهشهای نیمه آزمایشی طرح پیشآزمون، پسآزمون با گروه کنترل و دوره پیگیری 1 ماهه بود. جامعه آماری شامل کلیه بیماران مبتلابه سندروم روده تحریک پذیر مراجعه کننده به بیمارستان شریعتی در بازه زمانی 1400- 1399 بود. نمونه آماری شامل 45 نفر از این بیماران بود که بهصورت هدفمند انتخاب شدند. سپس به هر یک از گروههای آزمایشی و گواه ۱۵ نفر به طور تصادفی اختصاص داده شد. گروه اول 8 جلسه درمان فراشناختی و گروه دوم 16 جلسه درمان شناختی تحلیلی هر کدام هر کدام هفتهای یکبار دریافت کردند و گروه گواه در فهرست انتظار قرار گرفت. دادهها با استفاده از مقیاس اضطراب، استرس و افسردگی لوی بند و همکاران (1995) (DASS-21) جمعآوری شد. دادههای پژوهش، به روش تحلیل واریانس آمیخته (با اندازهگیری مکرر) مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد در پسآزمون در اضطراب بین دو مداخله درمان فراشناختی و درمان شناختی- تحلیلی تفاوت معناداری وجود دارد (05/0>p)؛ از سوی دیگر بین درمان فراشناختی و درمان شناختی- تحلیلی با گروه کنترل تفاوت معنادار آماری گزارش شد (05/0>P). به عبارتی هر دو روش بر کاهش اضطراب اثر داشتهاند و این دو مداخله تفاوت معناداری ازنظر اثربخشی بر این متغیر در بیماران مبتلابه سندروم روده تحریکپذیر مؤثر است؛ این نتایج در پیگیری هر دو مداخله نیز دیده شد (05/0>p). نتیجهگیری میشود هر دو درمان فراشناختی و درمان شناختی تحلیلی توانستند اضطراب را کاهش دهند؛ اما درمان شناختی تحلیلی در کاهش اضطراب موثرتر عمل کرد؛ ازاینرو این درمان میتواند در درمان بیماران مبتلابه سندروم روده تحریکپذیر به کار گرفته شود.
The aim of this study was to compare the effectiveness of metacognitive therapy and cognitive-analytical therapy in reducing anxiety in patients with irritable bowel syndrome (IBS). This research was a semi-experimental type of research with a pre-test, post-test, and 1-month follow-up period with a control group. The statistical population included all patients with irritable bowel syndrome who were referred to Shariati Hospital in the period of 2020-2021. The statistical sample included 45 of these patients who were selected purposefully. Then, 15 people were randomly assigned to each of the experimental and control groups. The first group received 8 sessions of metacognitive therapy and the second group received 16 sessions of analytical cognitive therapy each once a week, and the control group was placed on the waiting list. The data were collected using the anxiety, stress, and depression scale of Leviband et al. (1995) (DASS-21). The research data was analyzed by mixed variance analysis (with repeated measurements). The results showed that in the post-test, there is a significant difference in anxiety between the two interventions of metacognitive therapy and cognitive-analytical therapy (p