چکیده:
در این مقاله به تعریف نعت و سیر و تطور آن در زبان فارسی و نیز در شعر شاعران هند
پرداخته میشود. نگارنده بر آن است که نعت خاص حضرت محمدصلی الله علیه وسلم است و هر جا سخن از
نعت میرود مخاطب آن پیامبر صلی الله علیه وسلم است. این نوع ادبی بیشتر در آثار منظوم نموده شده وگرنه
آثار منثور نیز در آغازشان نعت و تحمیدیه دارند. شواهد نشان میدهد نعت در بیشتر قالبهای
شعری سروده شده و منحصر به قالب شعری خاصی نیست.
خلاصه ماشینی:
دانشيار زبان و ادب فارسي کالج دولتي ، شيخوپوره ”اگرچه لفظ نعت به معني مطلق وصف است و ليکن اکثر اين لفظ به معني مطلق ستايش و ثناي رسول الله صلي الله عليه وسلم آمده است (غياث الدين ، ١٣٦٣: ٩١٦)“.
دکتر سيد رفيع الدين اشفاق ميگويد: ”معني اين لفظ نعت وصف است ، ولي در ادبيات ما صرف مجازي اين واژه فقط وصف محمود و ثناي آن حضرت صلي الله عليه وسلم است و براي اين عمل سوز عقيدت و اسلوب والهانه لابدي است (رفيع الدين ، ١٩٧٦: ٣١)“.
دکتر فرمان فتحپوري ميگويد: ”هر پارة که در بر خود مدح آن حضرت صلي الله عليه وسلم دارد، خواه در صورت نثر باشد، خواه در شکل شعر، به آن نعت گفته شود.
در فارسي و اردو اطلاق اين لفظ فقط بر مدح منظوم آن حضرت صلي الله عليه وسلم ميباشد(فرمان فتحپوري، ١٩٧٤: ٢١)“.
توفير ميان نعت و سيرت سخني بيشتر از آن مقام و مرتبه و عظمت و رفعتي که خداي متعال در قرآن کريم در شأن آن حضرت صلي الله عليه وسلم ايراد کرده است نميتوان گفت .
ـ خسرو، يمين الدوله ابوالحسن ، امير، حضرت ، ١٩٧٧م ، ١٩٨٣م ، ج ١ ، ٢ ، ٣ ، کليات قصايد خسرو، به کوشش اقبال صلاح الدين ، پاکستان ، لاهور، نيشنل کميتي، لاهور.
ـ ضياءالدين ، سيد، دهشيري ، ١٣٤٨ه ، نعت حضرت رسول اکرم صلي الله عليه وآله وسلم در شعر فارسي، ايران ، تهران .