چکیده:
در دنیای امروز که ارتباطات وسیع، رشد روزافزون فناوریهای مختلف، مواجهات فرهنگی متنوع و... از ویژگیهای بارز آن است، مسئله هویت در ابعاد مختلف آن ازجمله هویت دینی و ملی به موضوع اصلی در بررسیهای اجتماعی تبدیل شده است. این مهم بهویژه در دانشگاه فرهنگیان که مرکز ثقل آموزشوپرورش کشور و مسئول تربیت نسل آینده کشور است، بیشازپیش اهمیت مییابد. پژوهش حاضر با هدف تبیین روابط بین هویت ملی و دینی دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان آذربایجان شرقی و به روش توصیفی-همبستگی صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش، کلیه دانشجومعلمان این دانشگاه در سال تحصیلی 1402-1401 به تعداد 3990 نفر بودند. حجم نمونه براساس جدول مورگان 351 نفر و بهتناسب شامل 141 دانشجوی دختر و 210 دانشجوی پسر تعیین و به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه استاندارد هویت ملی و دینی بوده است. درخصوص روایی ابزار از روایی صوری استفاده شد و پایایی ابزارها نیز با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ بهترتیب 853/0 و 864/0 محاسبه شد. برای تحلیل دادهها از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری استفاده شده است. یافتههای پژوهش حاکی از بالا بودن میزان هویت دینی و ملی در بین دانشجومعلمان استان آذربایجان شرقی است. همچنین، این پژوهش نشان داد که هویت دینی و ابعاد آن، با هویت ملی در بین دانشجومعلمان همبستگی مستقیم و معنیدار دارد.
The current state of global communication, the development and growth of technologies, the continuous cultural encounters and etc, has caused identity to become the main issue in social studies in various dimensions, including religious and national identity. This is especially important in Farhangian University, which is the heart of the country's education and responsible for the education of the country's future generation. This study has been carried out with the aim of explaining the relationship between the national and religious identity of the student teachers of Farhangian University of East Azarbaijan, which is practical in terms of purpose and descriptive-correlational in terms of method. The statistical population of the study was all of student teachers in the academic year of 2023-24 in the number of 3990 people, the sample size was 351 people according to Morgan's table and proportionally including 141 female students and 210 male students that were selected by available sampling method. The research tool consists of two standard questionnaires of national and religious identity. Regarding the validity of the tool, face validity was used and the reliability of the tools was calculated using Cronbach's alpha test, 0.853 and 0.864 respectively. Pearson's correlation coefficient test and structural equations were used to analyze the data. The findings of the research indicate the high level of religious and national identity among student teachers in East Azerbaijan province. Also, this research showed that religious identity and its dimensions have a direct and significant correlation with national identity among student teachers.
خلاصه ماشینی:
بررسي و تحليل وضعيت هويت ملي و ديني دانشـجومعلمان ميتواند علاوه بر ارائه تصوير روشني از وضعيت موجود اين ابعاد هويتي، بستر ذهني و عيني لازم را براي برنامه ريزي و اقدامات اساسـي در جهـت بهبـود و ارتقـاي وضـعيت آن ها فراهم کند؛ بنابراين ، هدف اصلي اين پژوهش تبيين روابـط هويـت دينـي و ملـي دانشجويان دانشگاه فرهنگيان استان آذربايجان شـرقي اسـت .
سفيري و غفوري در مقاله «بررسي هويت دينـي و ملـي جوانـان شهر تهران با تأکيد بر تأثير خانواده » نتيجه گرفتند که جواناني کـه والدينشـان نسـبت بـه مؤلفه هاي ملي و ديني پايبندترند، هويت ملي و ديني قويتري دارند (سفيري و غفـوري، ١٣٨٨: ١).
در پژوهش هاي مرتبط با هويت ملي و ديني خارجي، جان لو و کين گائو در پژوهشي بـه بررسـي تعارضات بين هويت ديني و ملـي در چـين پرداخته انـد و بـا اسـتفاده از داده هـاي حاصـل از مطالعه زندگي ساکنان چين در سال ٢٠٠٧، به اين نتيجه رسيده اند که هويت ملي در گروه هـاي مذهبي متفاوت است (لو و گائو، ٢٠١٨: ٣١٨).
با توجه به دامنه نمرات گويه هاي هويت ديني و هويـت ملـي مـي تـوان گفـت کـه ميانگين داده ها حاکي از بالا بودن ميزان هويت ديني و ملي در بين دانشجومعلمان استان آذربايجان شرقي است .
يافته هاي اين پژوهش نشان داد که هويـت دينـي و ابعـاد آن بـا هويت ملي در بين دانشجومعلمان همبستگي مستقيم و معنيدار دارد.