چکیده:
امور قضایی و چگونگی حل و فصل دعاوی مردم، از جمله مسائلی است که فقه اسلام به تفصیل و بر اساس
جهانبینی خود احکام آن را بیان نموده است. موقعیت و اهمیت قضاوت در اسلام آن را از مناصب ویژه و والای
اسلامی قرار داده که هر کس شایستگی تکیه زدن بر آن مسند را نخواهد داشت، واین منصب داوری از مناصب
خاص انبیاء و اوصیای الهی است و تنها کسانی مجاز به قضاوت در بین مردم هستند که واجد شرایط آن بوده
و اذن امام مسلمین را کسب کردهاند، وعهده دار شدن این منصب برای کسانی که از تمام یا برخی شرایط آن
بی بهرهاند، حرام و احکامی که صادر می نمایند باطل و دادخواهی از ایشان جایز نیست. لذا آگاهی نسبت به
شرایط قاضی و صدور احکام ضرورت بحث از این موضوع را مضاعف می کند. در این تحقیق با روش توصیفی
به بحث از این شرایط پرداخته شده است. و مشخص گردید ، قاضی در زمان غیبت امام )علیه السلام( باید
فقیه جامع الشرایط باشد تا حکمش نافذ باشد؛ یعنی فقیهی که دارای شرایط فتوی باشد و آن شرایط عبارتاند
از: بلوغ، عقل، مرد بودن، ایمان، عدالت، حلال زادگی بنابر اجماع و قدرت نوشتن، آزاد بودن بینایی، شنوایی،
گویایی، دارا بودن حافظه، مسلط بودن بر دانش حقوقی روز و علوم جدید مثل فناوری اطلاعات و علوم کامپیوتر
و گذراندن دوره های کارآموزی که از شرایط ورود به قضاوت معین گردیده است.
خلاصه ماشینی:
موقعيت و اهميت قضاوت در اسلام آن را از مناصب ويژه و والاي اسلامي قرار داده که هر کس شايستگي تکيه زدن بر آن مسند را نخواهد داشت ، واين منصب داوري از مناصب خاص انبياء و اوصياي الهي است و تنها کساني مجاز به قضاوت در بين مردم هستند که واجد شرايط آن بوده و اذن امام مسلمين را کسب کرده اند، وعهده دار شدن اين منصب براي کساني که از تمام يا برخي شرايط آن بي بهره اند، حرام و احکامي که صادر مي نمايند باطل و دادخواهي از ايشان جايز نيست .
و مشخص گرديد ، قاضي در زمان غيبت امام (عليه السلام ) بايد فقيه جامع الشرايط باشد تا حکمش نافذ باشد؛ يعني فقيهي که داراي شرايط فتوي باشد و آن شرايط عبارت اند از: بلوغ ، عقل ، مرد بودن ، ايمان ، عدالت ، حلال زادگي بنابر اجماع و قدرت نوشتن ، آزاد بودن بينايي، شنوايي ، گويايي، دارا بودن حافظه ، مسلط بودن بر دانش حقوقي روز و علوم جديد مثل فناوري اطلاعات و علوم کامپيوتر و گذراندن دوره هاي کارآموزي که از شرايط ورود به قضاوت معين گرديده است .
در اسلام ، فقه اسلامي بالاخص فقه اماميه نيز قضاوت کردن قاضي داراي جايگاه مهم و حساسي که يکي از مهمترين وظايف انبياء الهي و اوصياي آنها بوده ، نه تنها انبياء شخصا به حل و فصل دعاوي مردم و ستاندن حقوق ايشان پرداخته اند، بلکه اساسا منصب قضاء در بينش اسلامي از مناصب ويژه ايشان است و مهم ترين رکن بقاي جامعه و تضمين کننده تکامل حيات بشري است که بدان تکيه نموده اند .