چکیده:
مقاله حاضر برگرفته از پایاننامهای به نام "بررسی امور انتظامی در نظام حسبه اسلامی" میباشد،که نگارنده در آن ضمی بررسی ریشههای تفکر حسبه در آیات قرآن و احادیث معصومین به نظریات چهار تن از فقهای شیعه در خصوص سرچشمه تفکر حسبه،یعنی،امر به معروف و نهی از منکر پرداخته است.در این بررسی به مسایلی همچون،مراتب امر به معروف و نهی از منکر، محدوده امر به معروف و نهی از منکر،شرایط آمر به معروف و ناهی از منکر،میپردازد.ضمنا در مقاله نظریات دانشمندان و اندیشمندانی چون، علامه حلی،امام محمد غزالی،حضرت امام خمینی(ره)و فقهای اهل سنت،در زمینه اقسام معروف و منکر و شروط محتسب آورده شده است. در مقاله مزبور سعی شده با توجه به اشتراک نظام حسبه با نیروی انتظامی،که این نیرو مجری بخش عمدهای از نظام حسبه در حال حاضر است،به وظایف سازمان حسبه از زمان پیامر اکرم(ص)و حضرت علی(ع)،که مؤسس حکومت اسلامی بودهاند،تا به حال پرداخته شود.
خلاصه ماشینی:
"تبعیضیه باشد،وظیفه امر به معروف و نهی از منکر،متوجه گروهی از امت اسلامی خواهد بود،لذا از این دیدگاه،این دو فریضه از جمله واجبات کفایی
ساقط میشود،ولی باید توجه داشت اگر کسی امر به معروف و نهی از منکر
غرض،دعوت و امر و نهی معنی ندارند،لذا اگر تمامی آحاد امت،داعی به خیر،آمر به معروف و ناهی از منکر باشند معنی آن این است که در میان آنها
امر به معروف و نهی از منکر از واجبات دین اسلام است و همه مسلمین در
"دایره حسبه همان دایره امر به معروف و نهی از منکر بوده است که رنگ و
"چون در زمان ما فکر امر به معروف و نهی از منکر در نظر مردم محدود شده
شریف"شرایع الاسلام"و در بخش مربوط به امر به معروف و نهی از منکر، تعریف زیبایی از این دو فریضه دارد و مینویسد:
این بابت که در مقابل امر و نهی دینی مقاومت کرده است،معصیت کار است.
خود گرفت و ایشان افرادی را جهت این کار منصوب نمودند ولی با گسترش اسلام،تشکیلات اداری حکومت اسلامی نیز در زمان خلفا گستردهتر شد و در
"حسبه عبارت از امر به معروف و نهی از منکر است که دارای چهار رکن
-ایمان:زیرا حسبه یا امر به معروف و نهی از منکر چیزی نیست جز یاری دین،
معتقد است اگر انجام کارهای نیک در جامعه متروک شود،حسبه امر به
این محقق،در فصل دوم کتاب خود به تشریح دو فریضه"امر به معروف و نهی از منکر"میپردازد و آن دو را از بزرگترین پایههای دین به حساب"