چکیده:
به رغم اینکه مفهوم راهبردهای توسعه شهری حدود 2 دهه است وارد ادبیات مدیریت شهری شده اما رویکرد غالب به توسعه در سیستمهای مدیریت شهری در کشور ما به گونهای است که تنها در حد هدایت و راهبردی طرحهای هادی یا جامع شهری،تغییرات کاربری واحدها و گسترش سرمایههای فیزیکی محدود مانده است.به عبارت دیگر پارادایمهای غالب ثدر فرایند توسعه شهری در ایران،طوری شکل گرفته است که بیشتر به تعداد اقتصادی توسعه توجه دارد.این در حالی است که در دنیای امروز،استراتژیهای توسعه اقتصادی بدون در نظر داشتن ابعاد انسانی،اجتماعی و زیستمحیطی آن،پویاییهایی را ایجاد میکند که به موجب آن،عوامل اصلی توسعهیافتگی به جای آنکه به عنوان پیشران برای فرآیند توسعه عمل کنند،با تأخیرهای زمانی،در مقابل توسعه قرار میگیرند.در این حالت،اینگونه توسعهها را ناپایدار تلقی میکنند.این نوشتار یافتههای مطالعهای را ارایه میکند که با استفاده از روش وزندهی ترجیحی (PW) وضعیت پایداری توسعه محلی را در کلاردشت مورد سنجش و بررسی قرار داده است.درا ین مطالعه پس از نمونهگیری،سنجش، پردازش و پایش دستاوردها و پیامدهای منفی حاصل از توسعه محلی کلاردشت در 20 سال گذشته و مقایسه آن با استاندارد بین المللی ارایه شده برای سنجش پایداری توسعه،جهت میل توسعهء محلی این منطقه از کشورمان به سمت پایداری،سیاستهای مناسب پیشنهاد میشود.
خلاصه ماشینی:
"البته جذابیت گران شدن زمینهای کلاردشت تنها بین مردم بومی و تازه واردین به منطقه خلاصه نمیشد،بلکه در نیمه اول دهه 1370،به مطرح شدن احداث پروژه آزاد راه تهران-شمال دینامیکهای دیگری جهت کاهش سرمایههای طبیعی کلاردشت آشکار شد که به موجب آن 700 هکتار از بهترین جنگلهای پهنبرگ کلاردشت بابت پروژه یاد شده به دستگاههای دولتی و مجریان پروژه واگذار میشد(ابراهیمی-سازمان جنگلها،1379)،(شکل 1).
(به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل 9 پایداری به معنای سرمایهگذاری و مراقبت سبد سرمایهها (Gladwin,2000) (1) Natural Capital (2) Social Capital (3) Manufactured Capital مواد و روشها مبانی علمی این پژوهش مبتنی بر مفاهیم توسعه پایدار و با تکیه بر دانش علوم مدیریت تحول پایهریزی شده و طی هشت گام وارد فاز اجرا شد که عبارت است از:ورود،عارضهیابی،گردآوری داده،پردازش اطلاعات،ارایه بازخورد اطلاعات عارضهیابی به ذینفعان طرح،طراحی برنامههای تحول براساس منطق توسعه پایدار،رهبری و مدیریت تحول،ارزیابی و نهادینهسازی برنامههای تحول.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل 10 رفتار مرجع زدایش محیطزیست کلاردشت(منبع:یافتههای پژوهش) اگرچه سیر فزاینده زدایشهای یاد شده منجر به افزایش نسبی نرخ رشد اقتصادی و یا به عبارت دیگر افزایش نسبی سرمایههای فیزیکی1در این منطقه شده اما،کاهش سرمایههای انسانی2،اجتماعی3،و طبیعی4را در پی داشته است.
ارایه راهحل برای کاهش یا حذف شکاف بین توسعه محلی با معیارهای جهانی پس از نمونهگیری،گردآوری دادهها و دستهبندی آنها مشخص شد که طی 20 سال گذشته پروژههای سریالی همچون خرید زمینهای بومیان کلاردشت توسط ثروتمندان غیربومی،پروژه آزاده راه تهران-شمال،طرح خروج دام از جنگل،طرح واگذاری جنگلها به کارمندان دولت،پروژه استخراج سنگ از(معدن بریر)در منطقه رودبارک و نهایتا احداث سد آبی برای نیروگاه سیاه بیشه،سبب کاهش سرمایههای زایشپذیر طبیعی و موجب زدایش سرمایههای زایشناپذیر طبیعی در کلاردشت شده است."