چکیده:
کارآیی در مفهوم استفاده بهینه از منابع، یکی از اهداف مهم هر نظام اقتصادی
میباشد.از آنجا که امکانات موجود در هر جامعه محدود است، همه دولتها در تلاشاند
تا به تخصیص بهینه منابع دست یابند.در نظام آموزشی، کارآیی به دو صورت مورد مطالعه
قرار میگیرد.ابتدا کارآیی خارجی منابع مطرح میشود، بدین معنی که کارآیی بخش
آموزشی با سایر بخشها مقایسه میشود، تا اطمینان حاصل شود که منابع مورد استفاده
در این بخش از کارآیی لازم برخوردار بوده است.سپس کارآیی داخلی مطرح میشود.بدین
ترتیب که بتوان با استفاده از حداقل نهادها به حداکثر تولیدات آموزشی در هر یک از
مقاطع دست یافت.هدف اساسی این مقاله آن است که ضمن تبیین مفهوم جامع کارآیی در بخش آموزش، عوامل
مؤثر در کارآیی داخلی را بررسی کند و نشان دهد که چگونه میتوان از منابع موجود
حداکثر محصول را تولید نمود.در این تحقیق ضمن مطالعه کارآیی داخلی و خارجی در بخش
آموزش، به تحلیل اثربخشی هزینهها در این بخش پرداخته و روابط نهاده-ستانده در
آموزش مورد بررسی قرار
میگیرد.آنگاه با طرح مسأله«اندازه مدرسه»و«کلاس درس»تلاش میشود تا اطلاعات
مهمی در اختیار تصمیمگیران نظام آموزشی قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
"بنابراین بهطور کلی میتوان اظهار داشت که با مقایسه مؤسسات آموزشی گوناگون، روشهای متفاوت تدریس و با نمراتی که دانشآموزان در آزمونهای شناختی و غیر شناختی کسب کردهاند، آن بخش از دانشآموزانی که موفق به کسب صلاحیتهای بالاتری میگردند و یا به مقاطع عالیتری راه مییابند، در واقع ملاک و معیاری را به دست میدهند که میتوان در تحلیل اثربخشی هزینهها از آن استفاده نمود.
هدف اساسی تحلیل نهاده-ستانده در واقع یافتن این حقیقت است که نهادههای اصلی برای تولید آموزش کداماند و چه رابطهای بین آنها برقرار است؟و برای به حداکثر رسانیدن ارتباط بین نهادهها و ستاندهها چه اقداماتی باید صورت گیرد؟از آنجا که برخی از نهادهها، نظیر پشتوانه و سوابق خانوادگی، در کوتاه مدت تغییراتی نخواهند داشت، عموما توجه به متغیرهایی جلب میشود که به عوامل محیطی اهمیت بیشتری میدهند.
دیگر آنکه بهطور معمول اندازهگیری ستاندههای آموزشی کار مشکلی است، زیرا آنچه کمیت و کیفیت محصولات آموزشی را تعین میکند، در واقع مجموعه آزمونهای استانداردشدهای است که بسیاری از تواناییهای فنی که مدارس به دانشآموزان انتقال میدهند را نمیتواند مورد ارزیابی قرار دهد.
اندازه کلاس یکی از مسائل مهمی که تحلیل نهاده-ستانده مطرح میسازد آن است که آیا اندازه کلاس درس میتواند در میزان توفیق دانشآموزان مؤثر باشد؟آیا کلاسهای کوچکتر نسبت به کلاسهای بزرگتر از کارآیی بیشتری برخوردارند؟از آنجا که کلاسهای کوچکتر معلمان بیشتری را میطلبد و از آنجا که بخش عمدهای از هزینههای آموزش و پرورش را در همه کشورها، حقوق و دستمزد معلمان تشکیل میدهد، مطالعات وسیعی درباره اندازه کلاس درس انجام شده است(715-710.
در مطالعه کارآیی داخلی نظام آموزشی، یافته مهم این مقاله به شرح زیر است: 1)در تحلیل اثربخشی هزینهها، میزان نهادههای به کار رفته در مقابل اهداف به دست آمده مورد ارزیابی قرار میگیرند."