چکیده:
رویکرد«پلیس جامعهمحور»در یکی دو دهه گذشته نه تنها به لحاظ تئوریک بلکه به لحاظ تجربی نیز رشد قابل توجهی داشته است و به جرأت میتوان گفت یکی از مهمترین ملاکهای اثربخشی و کارایی«پلیس جامعهمحور»توانایی آن در کاهش احساس ناامنی شهروندان است.به لحاظ نظری با توجه به اتخاذ رویکرد پایین به بالا و شکلدهی و ارتقای سرمایه اجتماعی و از طریق شناسایی و پیشگیری از وقوع جرم و توجه به دیدگاههای شهروندان،«پلیس جامعهمحور»میتواند به افزایش رضامندی،احساس امنیت و در نهایت کیفیت زندگی آنها کمک کند.از لحاظ تجربی نیز شواهد حاکی از آن است که پیادهسازی برنامههای«پلیس جامعهمحور»و آگاهی شهروندان از این امر،فارغ از شیوه اجرای آن،در بیشتر موارد موجب کاهش احساس ناامنی شهروندان شده است،با این حال به دلیل پیچیدگی موضوع«ترس از جرم»و«احساس ناامنی»بعضا نتایج متناقضی نیز حاصل گردیده است. در این مقاله پس از مقدمهای کوتاه،به بررسی احساس امنیت و برخی نظریههای تبیین کننده آن،از جمله «پلیس جامعهمحور»پرداخته میشود.بخش دوم مقاله نیز به«پلیس جامعهمحور»،تعاریف،ابعاد و مؤلفهها و نقشی که این رویکرد نسبتا جدید در افزایش ضریب امنیتی شهروندان میتواند داشته باشد،اختصاص دارد.
خلاصه ماشینی:
"علیرغم وجود تفاوتهای اندک در هر یک از این تعاریف،ایده اصلی پارادایم «پلیس جامعه محور»آن است که پلیس و شهروندان برای حل مشکلات(مثلا جرایم) باید با همدیگر همکاری و تشریک مساعی کنند(چورپراکوربیت،2002؛اسکوگن،5991) از نظر بولینگ و فوستر1نیز ویژگی مهم«پلیس جامعه محور»ایجاد تعامل نزدیک و پرکردن شکاف بین شهروندان و پلیس است(فلدینگ،5002)(عبدی،5831)اسکوگن و هارتنت نیز«پلیس جامعه محور»را دارای ویژگیهای زیر میدانند: 1-تمرکززدایی از اقتدار و راهبردی نگهبانی(گشتزنی)به منظور تقویت روابط بین پلیس و شهروندان؛ 2-تعهد به برقراری نظم با رویکرد مسئله محور(مبتنی بر مسئله)؛2 3-فراهم آوردن فرصت لازم برای مشارکت عموم مردم در تعیین اولویتهای کاری پلیس و ایجاد تاکتیکها؛ 4-توانمندسازی اجتماع به منظور کمک به رفع و حل مشکلات جرم و بینظمی از طریق حمایت از برنامههای پیشگیری از جرم(دیوس و دیگران،3002).
این نوع نگاه به امر پلیسی کردن بر تاکتیکهای سرکوبگرانه یا ستمگرانه متکی نیست به عبارت دیگر«پلیس جامعه محور»به معنای نیل و حصول به جامعه امنتر است جامعهای که نشانگر ارزشهای مردم سالارانه و تعهد پلیس به اجتماع،بدون هرگونه تخطی از اصول قانونی،اخلاقی و اعتقادی است(آدامر و دیگران،5002)بعد فلسفی«پلیس جامعه محور»در بردارنده اندیشهها و اعتقاداتی است که اساس«پلیس جامعه محور»را شکل میدهد که مهمترین آن،شامل توجه به دیدگاهها و نظرات شهروندان2به عنوان شاکلهء محوری سیاستگذاریها و برنامهریزیها،فعالیتهای گسترده و متنوع3برای پاسخگویی به خواستهها و مطالبات روزافزون شهروندان(و نه صرفا اجرای محدود قانون و یا مقابله با جرم)و ارائه خدمات به صورت شخصی و حذف دیوان سالاری به منظور ایجاد ارتباط مستقیم با شهروندان است.
تحقیقات تجربی در خصوص رابطه بین«پلیس جامعهمحور»و کاش«ترس از جرم»تحقیقات متعددی انجام گرفته است و اکثر آنها به این نتیجه رسیدهاند که«پلیس جامعهمحور»نقش مهمی در کاهش«ترس از جرم»و افزایش احساس امنیت شهروندان و ساکنان دارد برای مثال برنامهء«پلیس جامعهمحور»در برزیل به ابزاری برای تسریع بهبود روابط بین اجتماع و پلیس و کاهش ترس ساکنان از جرم تبدیل شده است(بلیک،6002)."