چکیده:
از روزگاری که نصر بن مزاحم منقری(م212ق/827م) وقعه صفین و ابن سعد(م230ق/ 845م) الطبقات را نوشته اند تا به امروز، همواره پدیدآورندگان آثار تاریخی، حدیثی و رجالی از گروهی از یاران امام علی بن ابی طالب علیه السلام در دوره خلافتش (35 ـ 40ق) با عنوان «شرطه الخمیس» یاد کرده اند؛ اما هیچ یک از آن منابع، آگاهی روشنی در باره این گروه و فعالیت هایشان به دست نداده اند. از این رو، این پرسش ها برای ما مطرح می شود که: شرطه الخمیس چگونه سازمانی بوده و ماموریتش چه بوده است؟ چرا آنان را به این عنوان خوانده اند؟ از آن جمع به ظاهر انبوه، چند تن در شمار راویان حدیث هستند و از همه مهم تر، بررسی در باره مدلول عبارت مزبور چقدر در مطالعات حدیث شناختی کاربرد و تاثیر دارد؟ نگارنده در این مقاله کوشیده است با مطالعه و مقایسه اسناد و مدارک موجود در این باره به پاسخ برخی از آن پرسش ها دست یابد. در نتیجه پژوهش حاضر، می توان گفت که با وجود تلاش رجال شناسان برای استفاده از این عنوان در توثیق و تعدیل راویان، توصیف جمعی از اصحاب به این عنوان، تاثیر عملی چشمگیری در مطالعات حدیث شناختی ندارد.
خلاصه ماشینی:
شرطة الخمیس و ارزش حدیثشناختی آن دکتر سیدکاظم طباطبایی 1 چکیده از روزگاری که نصر بن مزاحم منقری(م212ق/827م) وقعة صفین و ابن سعد(م230ق/ 845م) الطبقات را نوشتهاند تا به امروز، همواره پدیدآورندگان آثار تاریخی، حدیثی و رجالی از گروهی از یاران امام علی بن ابی طالب( در دوره خلافتش (35 ـ 40ق) با عنوان «شرطة الخمیس» یاد کردهاند؛ اما هیچ یک از آن منابع، آگاهی روشنی در بارۀ این گروه و فعالیتهایشان به دست ندادهاند.
از این رو، این پرسشها برای ما مطرح میشود که: شرطة الخمیس چگونه سازمانی بوده و ماموریتش چه بوده است؟ چرا آنان را به این عنوان خواندهاند؟ از آن جمع به ظاهر انبوه، چند تن در شمار راویان حدیث هستند و از همه مهمتر، بررسی در بارۀ مدلول عبارت مزبور چقدر در مطالعات حدیث شناختی کاربرد و تأثیر دارد؟نگارنده در این مقاله کوشیده است با مطالعه و مقایسۀ اسناد و مدارک موجود در این باره به پاسخ برخی از آن پرسشها دست یابد.
تفصیل سخن، این که برقی این گروه از اصحاب امام( را شش هزار تن 10 و کشی شش هزار یا پنج هزار تن 11 ذکر کرده است؛ اما ابن سعد شمار مقدمة سپاهی را که امام حسن بن علی به سوی شامیان گسیل داشت، دوازده هزار تن ذکر کرده و نوشته است آنان را شرطة الخمیس میخواندند.