خلاصه ماشینی:
"اولئاریوس گذشته از تبحری که در علوم دیگر داشت، خود کتابدار بود و به همین علت توجه وی به کتاب و ادبیات ایران جلب شد و بزودی زبان فارسی را فرا گرفت و پس از بازگشت به ترجمه اثر معروف سعدی،گلستان پرداخت.
با شروع قرن نوزدهم میلادی این توجه بیشتر شد و در همان دهه اول مجددا بخشهایی از شاهنامه توسط اشلگل15(1800 م)،و نیز مجموعه لیلی و مجنون جامی و برخی اشعار فارسی بوسیله هارتمن16در شهرهای لایپزیک(1802 م)و برلین(1807 م)به چاپ رسید.
namtraH rodoehT notnA (17)- tnacoV sauq sitaenuC ed aibearP:dnefetorG hcirdeirF - با فعالیت ممتد وی،کتابی از شاعر معروف آلمانی گوته(1832-1749 م) دیوان شرقی و غربی(1819 م)منتشر شد که بار دیگر توجه آلمان و اروپا را به ایران جلب کرد18.
در این زمینه بویژه باید از فیلسوف و شاعر معروف آلمان فریدریش نیچه (1900-1844)نام برد که نهتنها قطعات متعددی از اشعار خود را با توجه به حافظ و فردوسی سروده،بلکه در معروفترین اثر خویش چنین گفت زرتشت،متأثر از فرهنگ و فلسفه ایران است24.
قرن بیستم تتبع و توجه در زمینههای مختلف فرهنگ ایران از جانب آلمانها به نقطه اوج خود رسید و علاوه بر تحقیق و انتشار کتاب، مؤسسات متعدد علمی دیگری نیز تأسیس شد که برای پیشرفت این مطالعات کمک مؤثری بود.
ازجمله در دهههای اولیه قرن بیستم تأسیس و انتشار چندین نشریه به نامهای کاوه،ایرانشهر،فرهنگستان و غیره بود انتشار این آثار و تألیفات متعدد دیگری37که تا شروع جنگ جهانی اول در دسترس علاقهمندان و پژوهشگران قرار گرفت و موقعیت خاص استراتژیکی ایران برای آلمان در دوران آغازین قرن بیستم میلادی، روابط فرهنگی و سیاسی ایران و آلمان را به مسیر دیگری معطوف داشت38."