چکیده:
تشکیل سازمان همکاری شانگهای پس از فروپاشی نظام دو قطبی، بیانگر شکل گیری شرایط جدید در سطح نظام بین المللی و در اوراسیاست. روسیه و چین به عنوان دو قدرت بزرگ جهانی در تاسیس این سازمان، هند و پاکستان به عنوان دو قدرت هسته ای جهان، و ایران به عنوان یک قدرت منطقه ای بالقوه به عنوان اعضای ناظر دارای نگاه های راهبردی به سازمان همکاری شانگهای می باشند. امریکا نیز به عنوان مهم ترین قدرت جهانی نسبت به حضور مهم ترین قدرت های قرن 21 در این سازمان بسیار حساس است و نگاه راهبردی خویش را نسبت به این سازمان دنبال می کند. در این راستا، نگاه راهبردی چین به سازمان همکاری شانگهای بیشتر با رویکرد راهبردی افزایش توان اقتصادی و توان بخشی به ظرفیت ها و توسعه این کشور، نگاه راهبردی روسیه به سازمان همکاری شانگهای بیشتر متاثر از سیاست های راهبردی این کشور در حضور در فضای های پیرامونی و ایجاد توازن در اوراسیا، نگاه راهبردی امریکا به این سازمان در چارچوب سیاست مهار و حفظ توازن قدرت امریکا در سطح بین المللی، نگاه راهبردی هند بیشتر متاثر از افزایش ظرفیت های داخلی و قدرت اقتصادی و رقابت با پاکستان، نگاه راهبردی پاکستان متاثر از فقدان عمق استراتژیک و جستجوی متحدین جدید و رقابت با هند، و نگاه راهبردی ایران به سازمان همکاری شانگهای، همگرایی با قدرت های شرقی در ایجاد توازن در سطح نظام بین المللی می باشد.
خلاصه ماشینی:
"با توجه به اینکه امریکانیز در سیاستهای اعلامی چند سال گذشتهخود به موضعگیری در مقابل فعالیتها،اقدامات و نقشآفرینی این سازمان در عرصهتحولات نظام بین المللی پرداخته است،لذادرک رویکرد راهبردی این کشور به سازمانهمکاری شانگهای نیز به عنوان هژمونمسلط امنیتی-اقتصادی عصر حاضر مهممینماید.
ygetartS dnarG o} -مسائل مرزی و تدابیر اعتمادسازیامنیتی با همسایگان؛ -اختلافات مرزی با کشورهایی همانندروسیه؛ -کاهش و خنثیسازی فشارهای امنیتیامریکا به چین؛ -همکاری با همسایگان در زمینههایاقتصادی،تبادلات فرهنگی و سیاسی؛ -اقدام مشترک با دولتهای همسایه درقالب اقدام علیه تروریسم،جداییطلبی وخشونتطلبی؛ -بالا بردن حجم تجارت وسرمایهگذاری متقابل با کشورهای حوزهآسیای مرکزی و -تحکیم هژمونی منطقهای چین وتضمین امنیت انرژی برای اهداف اقتصادیاین کشور از سوی دیگر برخی از اندیشمنداناهداف زیر را نیز برای چین در سازمانهمکاری شانگهای متصور هستند:جایگزینیتدریجی به جای روسیه به عنوان هژمونمنطقهای؛حذف حضور نظامی امریکا ردمنطقه؛کنترل نفوذ امریکا در منطقه متأثر ازحضور در افغانستان؛کنترل ارتباطاتگروههای اسلامی با استانهای مسلماننشینچین )2.
علاوه بر اهمیت منابع طبیعی و انرژیدر منطقه آسیای مرکزی برای اهدافاستراتژیکی چین در نظام بین الملل در مسیررقابت این کشور با امریکا و روسیه،سازمانهمکاری شانگهای اولین سازمان بین المللی وامنیت جمعی است که مقر آن در چین است.
ازآنجا که ترکیبی از رشد اقتصادی بالایپایدار،گسترش توانمندیهای نظامی وجمعیت فراوان به چین و هند پتانسیل لازمرا برای تبدیل شدن به یک قدرت بزرگ رامیدهد،همکاری مؤثر این دو کشور در قالبسازمان همکاری شانگهای یک سد اساسیدر مقابل منافع راهبردی امریکا در آسیا و بهخصوص در منطقه آسیای مرکزی است.
www,noisivnE labolG,"hcaer s'anihC dna noitazinagrO noitarepooC iahgnahS ehT")6002(,nawoR,killaC.
noitidE laicepS,muroF aisaruE-anihC eht lanruoJ ehT:ylretrauQ FEC,"hctaM tluciffiD A:noitazinagrO noitarepooC iahgnahS eht dna aissuR")5002(,irtimD,ninerT."