چکیده:
کتب حدیثی شیعه میراث گران بهایی هستند که بیانگر سخنان گهربار معصومین(علیهم السلام) در تمام جنبه های دین و زندگی هستند. کتاب جامع الاحادیث که مولف آن جعفربن علی بن احمد القمی است، یکی از این میراث گران بهاست که نگارنده در پی آن است تا شناختی از مولف را به خوانندگان عرضه بدارد و کتاب ایشان را معرفی و خصوصیات آن را بیان کند. نویسنده ی مقاله بر این باور است که این کتاب اولین تالیف شیعه، راجع به احادیث مختص به پیامبر است که به صورت الفبایی به نگارش درآمده است و احادیث آن منحصر در موضوع خاصی نیست.
Shiite hadith books are precious heritages which have preserved words of the Infallible Imams in all fields of faith and life. One of these precious heritages is Jami` al-Ahadith (Collection of Hadiths). The author of this article tries to present a picture of the compiler of Jami` al-Ahadith along with an explanation of its characteristics. He holds that this book is the first Shiite compilation of Prophetic hadiths in alphabetical order which its hadiths are not restricted to a specific topic.
خلاصه ماشینی:
شیخ صدوق که بدون واسطه از او حدیث نقل کرده و معاصر ایشان میباشد،نام دوم را در اسنادروایاتش ذکر کرده است و این بهترین دلیل بر صحت نام دوم میباشد.
3. ابن داوود که ایشان هم مؤلف یکی از کتب اصلی رجال شیعه است،نام مؤلف را جعفر بن علی بناحمد ذکر کرده است؛بنابراین با توجه به این سه دلیل باید گفت که قول صحیح،همان جعفر بن علیبن احمد میباشد.
) شیخ طوسی نام او را در باب«من لم یرو عن الائمۀ علیهم السلام»ذکر کرده است و جرح وتعدیلی انجام نداده است و فقط گفته است که ایشان صاحب مصنفاتی هستند:«جعفربن علی بن أحمد القمی المعروف بابن الرازی یکنی أبا محمد صاحب المصنفات.
) این پنج کتاب متأسفانه به دست ما نرسیده است؛اما سید ابن طاووس در کتب خود ازآنها روایت نقل میکند و نام این کتب در تراجم شیعه ذکر شده است؛اما شش کتاببعدی که ذکر میشود،به دست ما رسیده و نسخههای آنها موجود است و برخی ازآنها به چاپ رسیده است.
همچنین مرحوم سید فضل الله راوندی نیز بسیاری از این احادیث را در"النوادر"خودش نقل کرده است.
تعداد احادیث همانطور که ذکر شد،تعداد احادیث این کتاب حدود 578 روایت میباشد؛هرچند شیخ آقا بزرگطهرانی در«الذریعۀ»نوشته است:(جامع الأحادیث النبویۀ الف حدیث)؛(الذریعۀ،ج 5،ص 31.
) مشایخ و شاگردان برخی از مشایخ و کسانی که مؤلف از آنها نقل روایت نموده است عبارتند از: محمد بن علی بن الحسین ابو جعفر الصدوق؛ سهل بن احمد الدیباجی:«لا بأس به کان یخفی أمره کثیرا ثم ظاهر بالدین فی آخر عمره.