چکیده:
قانون تجارت الکترونیکی در سال 1382 به تصویب رسید و به این ترتیب، تجارت به روش الکترونیکی برای نخستین بار در سطح ملی به رسمیت شناخته شد. از محوری¬ترین مباحث در حقوق تجارت، بحث قراردادها می¬باشد که با پیدایش تجارت الکترونیکی، با شیوه جدیدی از قراردادها مواجه خواهیم بود که «قراردادهای الکترونیکی» می¬باشند. آیا قراردادهای الکترونیکی را می¬توان همانند قراردادهای سنتی و غیرالکترونیکی منعقد کرد؟ در این مقاله با بررسی مفهوم و جایگاه اعمال حقوقی الکترونیکی و اسباب و شرایط انعقاد قراردادهای الکترونیکی، خواهیم دید که در نحوه شکل¬گیری و انعقاد این دو دسته از قراردادها تفاوت بارزی وجود دارد، هر چند از رهگذر آثار، احکام و ماهیت، هیچ تفاوتی با قراردادهای سنتی ندارند.
خلاصه ماشینی:
آیه ١ سوره مائده بند «ص ماده ٢ قانون تجارت الکترونیکی »، قرارداد الکترونیکی را با عنوان «عقد از راه دور»٢١ تعریف نموده و به رسمیت شناخته است و مقرر می دارد: «عقد از راه دور عبارت است از ایجاب و قبول راجع به کالاها و خدمات بین تامین کننده و مصرف کننده با استفاده از وسایل از راه دور».
ماده «١٨ قانون تجارت الکترونیکی » در این خصوص مقرر می دارد: «در موارد زیر داده پیام منسوب به اصل ساز است : الف ) اگر توسط اصل ساز و یا بوسیله شخصی ارسال شده باشد که از جانب اصل ساز مجاز به این کار بوده است ...
» همچنین قانون تجارت الکترونیکی ، اختیاری بودن قواعد را نیز در راستای اصل آزادی قراردادها به رسمیت می شناسد و در ماده «٥ »خود مقرر می دارد: «هرگونه تغییر در تولید، ارسال ، دریافت ، ذخیره و یا پردازش داده پیام ، با توافق و قرارداد خاص طرفین معتبر است ».
با توجه به این مساله می توان ادعا کرد، که رعایت مقررات این ماده در مورد انعقاد قراردادها و معاملات الکترونیکی نیز مصداق دارد، البته با این تفاوت که نحوه ابراز اراده در معاملات سنتی که ممکن است به شکل کتبی ، شفاهی و یا حتی با اشاره صورت پذیرد، در معاملات الکترونیکی می تواند به طرق کلیک کردن بر روی یک گزینه و یا ارسال یک داده پیام باشد، در این قسمت ما به بررسی شرایط عمومی صحت قراردادها در خصوص معاملات الکترونیکی پرداخته و بررسی می کنیم که آیا الکترونیکی بودن قرارداد، تا چه میزان در نحوه اعمال این شروط ، تاثیرگذار خواهد بود.