خلاصه ماشینی:
"هدف معاویه از حفر این قنات و جاری ساختن آن از کنار یا از داخل قبور شهدا ، که به دستور مستقیم وی انجام می گرفت این بود که با انتقال اجساد شهدا به نقاط مختلف و محو آثار و قبور آنان ، یک مشکل سیاسی ـ اجتماعی را که فکر او را دائما به خود مشغول ساخته بود حل نماید ؛ زیرا علی رغم تبلیغات فراوانی که به نفع او و بر ضد اهل بیت ، به ویژه بر ضد امیر مؤمنان ، علی ( علیه السلام ) در سراسر کشور اسلامی انجام می گرفت ، سالانه هزاران زائر که از نقاط مختلف وارد مدینه می شدند ، با حضور در کنار قبر حمزه و شهدای احد ، صحنه این جنگ و جنایت های ابوسفیان و هند و شخص معاویه در به شهادت رسانیدن این شهدا و مثله کردن آنان و شکافتن سینه حمزه ( علیه السلام ) و جویدن جگر او و به طور کلی ــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 ـ ابن شبه ، تاریخ المدینه ، ج1 ، ص133 ؛ طبری ، تاریخ ، ج2 ، ص319 ؛ ابن کثیر ، تاریخ ، ج4 ، ص43 ؛ دیاربکری ، تاریخ الخمیس ، ج1 ، ص443 ؛ ابن نجار ، اخبار مدینة الرسول ، ص57 ؛ ابن ابی الحدید ، شرح نهج البلاغه ، صص14 ، 264 ؛ سبکی ، شفاء السقام ، ص162 ؛ ابن اثیر ، اسد الغابه ، ج2 ، ص55 ؛ سمهودی ، وفاء الوفا ، ج3 ، ص938 ؛ ابن کثیر ، تاریخ ، ج4 ، ص43 66 برافراشتن پرچم جنگ بر ضد اسلام و قرآن به وسله خاندان معاویه در اذهان زنده می شد و همه جنایات آنان را تداعی می کرد و این وضع برای معاویه قابل تحمل نبود و لذا تصمیم گرفت اجساد این شهدا را که به عقیده او پس از گذشت بیش ازچهل سال بجزیک مشت استخوان پوسیده از آنان باقی نیست ، به دست بازماندگان خوداین شهدا به نقاط مختلف منتقل و پراکنده کند و اثر قبرها را محو سازد تااحد وجنگ آن در اثر عدم حضور مسلمانان در این نقطه ، به فراموشی سپرده شود ."